Για τη Ματούλα Ζαμάνη δεν πρέπει να είναι Κανένας Μόνος - Καμία Μόνη

 

Σήμερα που ξεκινάει η δίκη για τρία θύματα κακοποίησης γνωστού ηθοποιού, με μάρτυρες επίσης γυναίκες και ενώ στην κοινωνία πια κάτι αλλάζει η Ματούλα Ζαμάνη με τον πάντα προσεγμένο ήχο και τον αιχμηρό της στίχο στο νέο της τραγούδι "Κανένας Μόνος - Καμία Μόνη" μας θυμίζει ποια είναι η θέση των ανθρώπων απέναντι στην αδικία. 

Ματούλα Ζαμάνη – Κανένας Μόνος - Καμία Μόνη

Μουσική – Στίχοι – Ενορχήστρωση: Ματούλα Ζαμάνη

Δημιουργία Λούπας: Σπύρος Μοσχούτης

Απαγγελία: Buket Barlass

Βιολί: Γιάννης Κονταράτος

Λαούτο: Κυριάκος Ταπάκης

Κλαρίνο: Νίκος Αγγούσης

Μπάσο: Γιώργος Μπουλντής

Τύμπανα: Σωτήρης Μαυρονάσιος

Ηχοληψία: Δημήτρης Δημητριάδης

(Ζωντανή Ηχογράφηση στο studio)

Μίξη – Master: Γιάννης Παξεβάνης

Σκηνοθεσία – Σύλληψη: Ματούλα Ζαμάνη

Ηθοποιός, Performer, Χορεύτρια: Έλενα Τοπαλίδου

Κινηματογράφηση: Ειρήνη Χατζή

(•το ορχηστρικό είναι 

αυτοσχεδιαστικά θέματα 

της Αραβικής παράδοσης•)

Στιχοι:

Γιατί μίλησε;

Γιατί ήταν εκει;

Γιατι πήγε στη θάλασσα;

Τα ήθελε και τα παθε κι αυτή..

Γιατι μπλέχτηκε;

Γιατι ειναι προκλητικη;

Γιατι τωρα θυμήθηκε;

Στα εξάρχεια τι θελει ενα παιδί;

(·Οι φωνές μας δε θα σωπάσουν,

  Κανένας μόνος καμία μονη

  θα ουρλιάζουν·)

Γραφει η ανταποκρίτριά μας,

Romulea Bulbocodium:

Αυτό είναι ένα μήνυμα.

Ένα τραγούδι λεπίδα,

για όσους εχουν γινει ρομπότ

 και με μεταλλική οξυδωμένη καρδιά

κρίνουν,

προσβάλλουν,

ποτέ δεν απολογούνται,

και φυσικά ποτέ δεν κάνουν τίποτα.

Όπως και να εχει,με όποιο τίμημα,

κοιτάμε προς το φώς🌻

Επικυρώθηκε η απαγόρευση ακρωτηριασμού γυναικείων γεννητικών οργάνων στην Κένυα

Πάνω από 200 εκατομμύρια γυναίκες έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων. Αν και πρόκειται για μία πρακτική που συναντάμε κατά κύριο λόγο σε χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής στην Ευρώπη και τον Δυτικό κόσμο απαγορευέται.

Ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων πραγματοποιούταν σε νέες γυναίκες μεταξύ βρεφικής ηλικίας και εφηβείας- ως μια πρακτική στα πλαίσια της θρησκεία ή πολιτισμικών εθίμων ενώ θεωρείται ως στοιχείο αγνότητας στις προαναφερθείσες χώρες.

Η απόφαση για την εξάλειψη του Ακρωτηριασμού Γυναικείων Γεννητικών Οργάνων

Ενώ η εν λόγω πρακτική βρίσκεται εκτός νόμου ήδη από το 2011 στην Κένυα, οι υπέρμαχοι αυτής επεδίωξαν τροποποίηση του νόμου η οποία τελικώς απορρίφθηκε. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Κένυας επικύρωσε με μία ιδιαίτερα σοβαρή απόφαση την απαγόρευση του ακρωτηριασμού των  γυναικείων γεννητικών οργάνων .

Αν και η επιβολή του νόμου του 2011 επικρίθηκε το ζήτημα επανήλθε στην Εθνοσυνέλευση ως έργο της διακομματικής Κοινοβουλευτικής Ένωσης Γυναικών της Κένυας- με πολλούς να έχουν προσφύγει στα δικαστήρια με την δικαιολογία της αντισυνταγματικότητας του νόμου.

Ένας γιατρός εν ονόματι Tatu Kamau άσκησε έφεση και πρότεινε ο νόμος να επιτρέψει την πρακτική μόνο στην περίπτωση γυναικών που είναι ενήλικες και έχουν παραχωρήσει τη συγκατάθεση τους για αυτή την πρακτική. Το δικαστήριο δεν έκανε αποδεκτή την έφεση καθώς επιστημονικά δημιουργεί προβλήματα υγείας στις γυναίκες που υπόκεινται σε αυτή την πρακτική.

Ο δρ. Tatu Kamau, που είναι ο γιατρός που υπέβαλλε την έφεση από το 2017, δήλωσε πως πολλές γυναίκες θέλουν να υποβληθούν σε περιτομή, αλλά ο νόμος τις εμποδίζει. Απαντώντας στο επιχείρημα αυτό οι τρείς δικαστές Lydia Achode, Kanyi Kimono και Margaret Muigai δήλωσαν κατηγορηματικά πως «Δεν είμαστε πεπεισμένοι ότι μπορεί κανείς να επιλέξει να υποστεί μια επιβλαβή πρακτική. Από τα αμφισβητήσιμα ιατρικά στοιχεία που μας παρουσιάστηκαν, διαπιστώνουμε ότι ο περιορισμός αυτού του δικαιώματος είναι λογικός σε μια ανοιχτή και δημοκρατική κοινωνία που βασίζεται στην αξιοπρέπεια των γυναικών». Έγινε ακόμη πρόταση για περαιτέρω αυστηροποίηση του ήδη υπάρχοντα νόμου για να καλυφθούν όλες οι δίοδοι που δυσχεραίνουν τη σωστή επιβολή του.

Επιπλέον ο Πρόεδρος Uhuru Kenyatta δεσμεύθηκε να τερματίσει το FGM έως το 2022, αλλά οι ομάδες υπεράσπισης των δικαιωμάτων των γυναικών δηλώνουν πως αυτός ο στόχος δεν είναι ρεαλιστικός εξαιτίας της κοινωνικής ανασφάλειας που πλαισιώνει το θέμα, αλλά και της απόστασης πολλών περιοχών που δυσχερένει τον έλεγχο της τήρησης του νόμου. Επιπλέον σε πολλές περιοχές της χώρας έχουν παρατηρηθεί υψηλά ποσοστά φανατισμού και επικράτησης  της πρακτικής αυτής.

Πως ξεκίνησε ο Ακρωτηριασμός Γυναικείων Γεννητικών Οργάνων; (FGM)

Περίπου 200 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες παγκοσμίως έχουν υποβληθεί ως σήμερα στην πρακτική FGM, η οποία συνήθως περιλαμβάνει τη μερική ή ολική αφαίρεση των εξωτερικών γεννητικών οργάνων. Είναι μια βαθιά ριζωμένη πρακτική που ασκείται σε  τουλάχιστον 27 αφρικανικές χώρες καθώς και σε τμήματα της  Ασίας και τη Μέσης Ανατολής.

Μία στις πέντε γυναίκες και κορίτσια ηλικίας μεταξύ 15 και 49 ετών στην Κένυα έχουν υποβληθεί σε κάποια μορφή της διαδικασίας, σύμφωνα με το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τις δραστηριότητες πληθυσμού  και την υπηρεσία σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας του ΟΗΕ.

Απο την άλλη είναι πλέον διαδεδομένο και αποδεδειγμένο μέσω της ιατρικής επιστημονικής κοινότητας πως η περιτομή των γυναικών μπορεί να επηρεάσει τη σεξουαλική επαφή και να οδηγήσει σε προβλήματα με τον τοκετό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ιός HIV εξαπλώνεται μέσω των εργαλείων που χρησιμοποιούνται και η υπερβολική αιμορραγία ή οι άσχημες διαδικασίες μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε θάνατο.

Κλείνοντας, δε θα μπορούσαμε παρά να επικροτήσουμε τη συγκεκριμένη νίκη της γυναικείας αυτοδιάθεσης. Όμως είναι φανερό πως αν και ο νόμος της απαγόρευσης της FGM ισχύει από το 2011, δεν εφαρμόζεται για πολλούς λόγους στο βαθμό του επιθυμητού. Επίσης πολλές γυναίκες επηρεασμένες από το αντίκτυπο που έχει η πρακτική αυτή στην προσωπική και κοινωνική ζωή τους, εξακολουθούν να θέλουν να την υποστούν για να έχουν ευρύτερη κοινωνική αποδοχή και καλύτερες πιθανότητες γάμου.

Αυτή η νοοτροπία όμως είναι βαθιά ριζωμένη στις Αφρικανικές κοινωνίες και ως γνωστόν μόνο ένα όπλο υπάρχει για να εξαλειφθούν τα στερεότυπα. Η εκπαίδευση και η γνώση. Ίσως σε αυτό θα έπρεπε να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη βάση καθώς και στο πως μπορούν όλες οι γυναίκες ακόμη κι αν προέρχονται απο απομακρυσμένα χωριά της Αφρικής να έχουν δικαίωμα και πρόσβαση στην εκπαίδευση που θα τους δείξει το δρόμο προς τα δικαιώματα της προσωπικής αυτοδιάθεσης και προς την ενδυνάμωσή τους ως γυναίκες του σήμερα που μπορούν να έχουν τον πρώτο λόγο για το σώμα τους αλλά και όλη τη γνώση γι'αυτό.

Με στοιχεία από al jazzeera και elle.

Lainey Molnar-Η γυναίκα που με τα σκίτσα της ξορκίζει τον μισογυνισμό | Έλλη Πράντζου

Διανύουμε μια εποχή παράξενη κι ίσως θα μπορούσαμε να πούμε μεταιχμιακή. Είναι η εποχή των αντιθέσεων κι αποτελεί ένα ιδιόμορφο “πάντρεμα” του παρελθόντος με το παρόν που προσπαθεί ωστόσο να κατακτήσει το μέλλον μέσα από εκρήξεις, αντιδράσεις, συγκρούσεις. Όλα τα παραπάνω, βέβαια, δε συμβαίνουν πια τόσο συχνά με τους παλιούς “παραδοσιακούς” επαναστατικούς τρόπους αλλά μάλλον κυρίως μέσω των social media. Όπως σχεδόν τα πάντα σε αυτή τη ζωή έτσι και τα social media έχουν πολλές πλευρές ανάλογες της χρήσης τους και των σκοπών του εκάστοτε χρήστη. Αποτελούν ένα εργαλείο στα χέρια μας, ένα όπλο στα χέρια κάποιων άλλων, ένα μέσον έκφρασης, έναν τρόπο εξευτελισμού, με πολλούς τρόπους “φακέλωμα” αλλά και μια ευκαιρία αντίδρασης για κάποιους απέναντι σε όλα όσα μας καταδυναστεύουν αφού καλώς ή κακώς χρησιμοποιώντας τα αποκτούμε φωνή “προς τα έξω”. Κάπως έτσι μπορεί να συναντήσεις στο ψηφιακό σύμπαν τόσο φωνές επικίνδυνες για το κοινωνικό σύνολο όσο -ευτυχώς- και τον έντονο αντίλογό τους μια έκφανση του οποίου θα παρουσιάσουμε παρακάτω.

Παραδείγματα υπάρχουν πολλά, αρκετά εκ των οποίων αποτελούν και την πρόσφατη επικαιρότητα. Σε ένα πιο γενικευμένο πλαίσιο η καλή πλευρά των social media περιλαμβάνει τις φωνές εκείνες που μάχονται υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε κάθε επίπεδο όπως και ενάντια σε κάθε είδους καταστροφικά στερεότυπα. Είναι οι φωνές του αντιρατσισμού, του αντιφασισμού, του αντισεξισμού/φεμινισμού, της queer κοινότητας, οι φωνές εκείνες που μάχονται με όποιον τρόπο μπορούν εκμεταλλευόμενες και το ρεύμα των κοινωνικών δικτύων υπέρ των επί αιώνες πληττόμενων διαφορετικοτήτων ή/και μειονοτήτων. Είτε μας αρέσει είτε δε μας αρέσει, λοιπόν, καλούμαστε να παραδεχτούμε ότι μέσω των κοινωνικών δικτύων η ενότητα και το κύμα των φωνών αυτών έστω κι ως εντύπωση -κάτι που δεν είναι αμελητέο- έχει ενταθεί πολύ πράγμα που θα μπορούσε να θεωρηθεί αρκετά ελπιδοφόρο. Εξάλλου, σε πολλές περιπτώσεις οι εντυπώσεις διαμορφώνουν ψυχολογίες κι οι ψυχολογίες οδηγούν σε αντίστοιχες πράξεις. Συνάνθρωποί μας που μέχρι χτες υπέμεναν σιωπηλά την όποιας μορφής κακοποίησή τους λόγω διαφορετικότητας κι εγκληματικών στερεοτύπων πλέον όλο και πιο μαζικά βρίσκουν στήριξη κάθε είδους μέσα από τις διαδικτυακές πλατφόρμες τα μέλη των οποίων σε χρόνο dt ενημερώνονται, ενώνονται κι αντιδρούν. Φυσικά έχουμε πολύ δρόμο ακόμη μπροστά μας, όμως κάθε βήμα προς το καλύτερο είναι ευχής έργον και μια καλή αρχή για τα επόμενα.

Ένας τρόπος αντίδρασης, λοιπόν, αναμφισβήτητα είναι κι η τέχνη η οποία έχει με τη σειρά της βρει μέσω των social media έναν δρόμο διάδοσης κι εξάπλωσης. Δεν μπορούμε να μην παραδεχτούμε, βέβαια, ότι μαζί με τα όμορφα πράγματα εξαπλώνονται μέσω αυτής της οδού και τα άσχημα όμως προς το παρόν σε αυτό το κείμενο επιλέγουμε να σταθούμε στην καλή πλευρά. Η καλλιτέχνιδα Lainey Molnar από την Ουγγαρία την οποία θα σας συστήσουμε σήμερα μέσα από τη δουλειά της, είναι ένα δείγμα αυτής της καλής πλευράς του διαδικτύου.

Η Molnar έχει χιούμορ έξυπνο, (αυτο)σαρκαστικό και μέσα από τα σκίτσα της, που δημοσιεύει κυρίως στο προφίλ της στο instagram, αναδεικνύει και στηρίζει κάθε γυναικεία έκφανση, προσωπικότητα και πλευρά ξεμπροστιάζοντας παράλληλα όλα τα στερεότυπα που η κοινωνία επιβάλλει. Γκρεμίζει με την τέχνη της το κατασκευασμένο παγόβουνο των πρέπει και των κανόνων που υποτίθεται ότι αποτελούν “δείγμα (ιδανικής) θηλυκότητας” και στέκεται απέναντι σε κάθε είδους τσουβάλιασμα ξηλώνοντας όλες τις ταμπέλες που κάρφωσαν οι παλιότερες γενιές στις πλάτες των γυναικών.

“Μιλώντας” με τρόπο απλό αλλά καθόλου απλοϊκό κι επιλέγοντας μια μορφή τέχνης ευχάριστη και προσιτή από όλους θίγει ζητήματα όπως η εμφάνιση, ο τρόπος ζωής, η οικογένεια, η ψυχική υγεία, το για πολλούς ακόμη (!) θέμα ταμπού της περιόδου, η συμπεριφορά, οι συνήθειες κι άλλα καθημερινά στοιχεία που μαρτυρούν το πώς η κοινωνία περιμένει από όλες τις γυναίκες να είναι βάσει στερεοτύπων και πώς στ’ αλήθεια (μπορεί να) είναι η καθεμιά μας ως ξεχωριστή, διαφορετική οντότητα. Τα σκίτσα της σου τρίβουν επιτέλους στη μούρη το στοιχειώδες δεδομένο πως οι γυναίκες είμαστε απλώς άνθρωποι με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την καθεμιά.

Σου φωνάζουν ότι η λέξη “γυναίκα” δεν αποτελεί γενική περιγραφή προσωπικότητας, δεν αποτελεί ομοιόμορφη περιγραφή εξωτερικής εμφάνισης, δεν αποτελεί μαζική περιγραφή συμπεριφοράς, δεν αποτελεί τίποτε περισσότερο από έναν ακόμη τρόπο για να πει κανείς ότι βιολογικά κάποιος είναι άνθρωπος γένους θηλυκού ή κάποιος άνθρωπος νιώθει -άρα είναι- θηλυκό έχοντας γεννηθεί σε αντρικό σώμα. Το πώς ορίζει από κει και πέρα ο καθένας μας όμως τη λέξη “θηλυκό” καμιά κοινωνία δεν έχει δικαίωμα να του το επιβάλει.

Όσο ανάλαφρος κι αν φαίνεται επίτηδες ο τρόπος προσέγγισης της Molnar ενός τόσο επώδυνου για τις γυναίκες ζητήματος τα σχόλιά της είναι τόσο εύστοχα, τόσο άμεσα και τόσο ειλικρινή που τελικά μόνο ανάλαφρο δεν μπορείς να χαρακτηρίσεις το μήνυμα που θέλει να περάσει.

Είσαι ελεύθερη να υφίστασαι όπως θέλεις να υφίστασαι, να νιώθεις όπως νιώθεις, να μπορείς μέχρι εκεί που μπορείς την εκάστοτε στιγμή της ζωής σου, είσαι ελεύθερη να κάνεις ό,τι σε εκφράζει, να ζεις όπως γουστάρεις, να υποστηρίζεις την ύπαρξή σου και την αλήθεια σου κι όλα όσα σε απαρτίζουν είναι εντάξει. Δεν είσαι από πορσελάνη, είσαι άνθρωπος κι οι τέλειες ατέλειές σου δεν είναι ταμπού, δεν είναι απόκλιση, δεν είναι δυστυχία. Είναι όλες εσύ κι είναι η δική σου ξεχωριστή αλήθεια και γοητεία. Η δική σου τολμηρή πινελιά σε έναν τρομαγμένο κόσμο που έχει μάθει να επιτίθεται σε ό,τι διαφέρει. Το τι είναι για σένα ευτυχία ή δυστυχία το ορίζεις μόνο εσύ. Τους στόχους σου τους ορίζεις μόνο εσύ. Την άνεσή σου την ορίζεις μόνο εσύ. Το ποια είσαι το ορίζεις μόνο εσύ. Το τι είσαι το ορίζεις μόνο εσύ. Και τελικά οι δικές σου επιλογές είναι που θα σε κάνουν ξεχωριστή αντί για μια ακόμη στεγνή φωτοτυπία όπως τα στερεότυπα προστάζουν. Είσαι άνθρωπος. Τόσο απλά. Σαν να θεωρούμε κατόρθωμα την παρουσίαση του αλφάβητου εν έτει 2021.

Μπορεί, όντως, για πολλές/ους/α από εμάς όσα φανερώνει η τέχνη της Molnar να είναι η στοιχειώδης πλευρά της αλήθειας, παρ’ όλα αυτά τίποτε δεν είναι δεδομένο σε έναν κόσμο χτισμένο σε θεμέλια σαθρά. Δυστυχώς η πατριαρχία κι ο σεξισμός είναι μια κατάσταση εδραιωμένη σε βαθμό σχεδόν ακλόνητο. Έχει εμποτιστεί ύπουλα ακόμη και στα πιο μικρά κι απλά καθημερινά πράγματα έτσι που πολλές φορές δε γίνεται καν αντιληπτή ως στερεότυπο αλλά θεωρείται απλώς γεγονός. Μια τέτοια πραγματικότητα, όμως, για να καταφέρουμε κάποτε να τη φθείρουμε τόσο ώστε τελικά να την γκρεμίσουμε χρειάζεται όσο μπορούμε να τη βομβαρδίζουμε διαρκώς επαγρυπνώντας με όποιο μέσον και τρόπο διαθέτει η καθεμία, ο καθένας, το καθένα από εμάς. Άλλοι άνθρωποι μιλούν μέσω της τέχνης τους όπως η Molnar, άλλοι συσπειρώνονται δημιουργώντας ομάδες στήριξης κι αλληλεγγύης, άλλοι φωνάζουν μέσω του γραπτού λόγου, άλλοι συνδυάζουμε κάποια από τα παραπάνω μα το κοινό στοιχείο είναι πως πλέον δεν αφήνουμε τίποτε να πέσει κάτω. Δεν επιτρέπουμε πια τη διαιώνιση των στερεοτύπων και των εγκλημάτων που αυτά προκαλούν.

Συγκλονίζει η χρυσή ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου για τον βιασμό που δέχθηκε

 Η Σοφία Μπεκατώρου, χρυσή ολυμπιονίκης  ιστιοπλοΐας, με αφορμή τη διαδικτυακή Ημερίδα, με θέμα «Start to Talk/Σπάσε τη Σιωπή - Μίλησε, Μην Ανέχεσαι», που διοργάνωσε το υφυπουργείο Αθλητισμού, μίλησε ανοιχτά για την σεξουαλική κακοποίηση που βίωσε εντός της ομάδας της σε μικρότερη ηλικία. Την πίεση που της ασκήθηκε λόγω του υψηλού στόχου της ομάδας και πως ζούσε με αυτό σιωπηλά. 

Να μιλάμε ανοιχτά, για αυτά, για αυτούς, μέχρι να μην ξαναβιώσει καμία μας όχι μόνο σεξουαλική κακοποίηση αλλά και την παραμικρή παρενόχληση.

"Ποτέ δεν είχα φανταστεί ότι στον αθλητισμό θα αντιμετώπιζα τη βία, πόσο μάλλον τη σεξουαλική. Ως ιστιοπλόος, από πολύ μικρή ηλικία, ταξιδεύω χωρίς τους γονείς μου με παρουσία των συναθλητών μου και του προπονητή.

Όταν αποφάσισα να θέσω ως στόχο την διάκριση στους ολυμπιακούς αγώνες και συγκεκριμένα το χρυσό μετάλλιο, ήξερα ότι θα έπρεπε σε όλους τους τομείς που επιβάλλει το άθλημα μου, να υπερέχω ξεκάθαρα. Για το λόγο αυτό, μαζί με την συναθλήτρια μου ΑιμιλίαΤσουλφά και τον προπονητή μας Ηλία Μυλωνά, σχεδιάσαμε ένα πρόγραμμα με πολύωρες προπονήσεις, εντός και εκτός θαλάσσης μαζί με την ανδρική ομάδα, και συμμετοχή σε μεγάλο αριθμό αγώνων, ώστε να αποκτήσουμε τις κατάλληλες εμπειρίες. Ήμασταν 100% αφοσιωμένοι στο στόχο αυτό. Ένα μεγάλο εμπόδιο που πάντα έπρεπε να αντιμετωπίσουμε, παραδόξως, ήταν η ίδια η ομοσπονδία μας. 

Όταν εμφανίστηκε σε κάποιες συναντήσεις ως νέος υπεύθυνος προετοιμασίας της εθνικής ομάδας ο Χ και μας αντιμετώπισε εγκάρδια με φιλικότητα και χιούμορ, αναθαρρήσαμε με την Αιμιλία. Η επικοινωνία που δημιουργήθηκε με την ομάδα μας και τον Χ ήταν πάντα στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τους αγώνες, την οικονομική υποστήριξη από την ομοσπονδία και την αγορά εξοπλισμού.

Στην πρόκριση για τους ολυμπιακούς αγώνες, παρόλο που συνήθως δεν είχαμε μαζί εκπροσώπους της ομοσπονδίας σε αγώνες, θα ερχόταν «κάποιος» όπως μας ενημέρωσαν. Μετά τις τελευταίες εξελίξεις εμείς ευχόμασταν να ήταν ο Χ, ο οποίος δημιουργούσε ένα ευχάριστο και υποστηρικτικό κλίμα που ήταν σημαντικό για την επίτευξη των στόχων μας.

Ο Χ ήταν ενθουσιασμένος όπως άλλωστε και η ομάδα μας. Γιορτάσαμε την πρόκριση με δείπνο και μετά επιστρέψαμε οι έξι μας, ανά δύο, στο ξενοδοχείο μας. Εγώ και ο Χ φύγαμε τελευταίοι. Στο δρόμο για το ξενοδοχείο συζητάγαμε για τους αγώνες και τις δυσκολίες. Για μένα θα ήταν η πρώτη ολυμπιακή συμμετοχή και καθώς ήμουν η μικρότερη της ομάδας (21), η χαρά μου ήταν ανείπωτη. Κάποια στιγμή όπως μιλάγαμε με τον Χ γύρισα και με φίλησε. Εγώ πάγωσα, δεν ήξερα πως να αντιδράσω, δεν περίμενα ποτέ να κάνει μία τέτοια κίνηση. Για μένα ο Χ αντιπροσώπευε το πατρικό πρότυπο, ήταν ένας άνθρωπος που επιτέλους δε μας πολεμούσε μέσα στην ομοσπονδία και ήθελε το καλό μας, σκέφτηκα. Συνέχισα να προχωράω τώρα με ταχύτερο ρυθμό κάνοντας πως δεν κατάλαβα ότι συνέβη, αν και του το ανέφερα λέγοντας του ότι δεν περίμενα ποτέ μία τέτοια κίνηση του. Φτάνοντας στο ξενοδοχείο μας στο ασανσέρ πριν πάει στο δωμάτιο του μου ζήτησε να τον ακολουθήσω. Εγώ αρνήθηκα και πήγα να κλείσω την πόρτα.

Εκείνος πάντα ευγενικά και με χαμόγελο με ρώτησε αν τον φοβάμαι και τότε του απάντησα πως όχι, αλλά ότι δεν υπήρχε λόγος να πάω μαζί στο δωμάτιο του. Εκείνος προσπαθώντας να με πείσει, με διαβεβαίωσε ότι δεν πρόκειται να κάνει κάτι ερωτικό απλά να συζητήσουμε. Ήξερε όμως πώς να μου μιλήσει και πώς να με ηρεμήσει και να με κάνει να ρίξω τις άμυνες μου. Και όταν αυτό έγινε, τότε άρχισε να ασελγεί εις βάρος μου. Προσπάθησε να τον απωθήσω, να του δείξω ότι δεν υπάρχει αμοιβαία επιθυμία, θεωρώντας ότι θα το σεβαστεί. Του είπα όχι, του επανέλαβα ότι δεν θέλω να προχωρήσω και εκείνος με ψεύτικα γλυκόλογα έλεγε ότι δεν είναι τίποτα κάνοντας χιούμορ. Έλεγε ότι θα σταματήσει αν δεν το θέλω, όμως δε σταμάτησε ότι κι αν του έλεγα. Κλαμένη και ντροπιασμένη έφυγα από το δωμάτιο όταν αυτός ολοκλήρωσε και σηκώθηκε από πάνω μου.

Γύρισα στο δωμάτιο μου όπου η συναθλήτρια μου κοιμόταν ανυποψίαστη. Έκανα μπάνιο, ένιωθα βρώμικη, εξαντλημένη, ταπεινωμένη και ανίκανη να υπερασπιστώ τα δικαιώματα μου. Ενώ είχαμε μόλις αποκτήσει το δικαίωμα στο όνειρο με την Αιμιλία, αν εγώ μιλούσα για ότι μου συνέβη, μπορεί αυτό να κατέρρεε. Δεν μπορούσα να διαχειριστώ αυτό το συναίσθημα και δεν μπορούσα να το μοιραστώ με την ομάδα μου γιατί μπορεί να μας δίχαζε.

Έκλαψα πολύ και όταν ξύπνησα άρχισα μία παράσταση που έληξε μέχρι και πριν από λίγο καιρό. Με πολλή δουλειά, θεραπεία και ανάλυση κατάφερα να αναλάβω το βάρος της ευθύνης μου, το να μην μιλήσω τότε, ώστε να απομακρυνθεί αυτός ο παράγοντας εκτός αθλητικών χωρών. Αυτός ο μισάνθρωπος που δεν είχε όρια, εκμεταλλεύτηκε καταστάσεις, την συναισθηματική μου εφορία και την προσήλωση στο στόχο μου. Εκμεταλλεύτηκε την αδυναμία της ομάδας μας, γνωρίζοντας ότι δεν υπήρχε μεγάλη συνοχή και δύναμη, την θεσμική του θέση , ώστε να ικανοποιήσει το αρρωστημένο του ένστικτο . Ο μόνος στον οποίο κατάφερα να ανοιχτώ ήταν ότι δεσμός που διατηρούσα τότε, από τον οποίο επίσης ζήτησα να μην αντιδράσει, καθώς ήταν κι αυτός Αθλητής. Ο Χ ουδέποτε δήλωσε μετάνοια ή άλλαξε τον τρόπο που λειτουργούσε.

Με την αλλαγή της στάσης μου και την ψυχρότητα μου έγινε ειρωνικός και σε γενικές γραμμές αμφισβήτησε τις ικανότητες και τις επιδόσεις μου σε κάθε δυνατή ευκαιρία λέγοντας ότι οι νεότεροι αθλητές πρέπει να έχουνε πλέον ευκαιρίες και όχι αυτοί των οποίων η καριέρα τους βρίσκεται στη δύση της. Την νοοτροπία αυτή υιοθέτησε από το 1999 μέχρι το 2019. Στο διάστημα αυτό έχω πετύχει τις περισσότερες διακρίσεις για την χώρα μας στην ιστιοπλοΐα, έχοντας όμως χάσει το σημαντικότερο αγαθό ως προσωπικότητα: την αγάπη προς τον εαυτό μου!".

Venceremos | Δέσποινα Γεώργα

Στέκομαι έξω από το κτίριο της Γερουσίας μαζί με ένα ατελείωτο πλήθος από γυναίκες κάθε ηλικίας, εθνικότητας, σχήματος και μορφής. Υπάρχουν άντρες, υπάρχουν παιδιά, υπάρχουν ηλικιωμένοι. Φορούν όλοι πράσινες μπλούζες, πράσινες μάσκες, πράσινα μαντήλια. Κρατούν σημαίες και κάποιες φορούν γκλίτερ στα μάτια τους ή στο σώμα τους. Και αυτό πράσινο. Το νέο αρχίζει να διαδίδεται σαν χείμαρρος από στόμα σε στόμα. Γυναίκες αγκαλιάζονται, άλλες φωνάζουν, άλλες ξεσπούν σε κλάματα, άλλες κάνουν τον σταυρό τους, άλλες κοιτιούνται μεταξύ τους, άλλες απλά δεν μπορούν να το πιστέψουν. Νικήσαμε! Αυτό ψιθυρίζεται παντού.

  Περάσαμε σχεδόν 100 χρόνια παράνομες. 100 χρόνια που οι κρεμάστρες, τα ματζούνια και οι αμφιβόλου ποιότητας ψευτο-γιατροί ήταν η λύση μας. 100 χρόνια που μόνο αν σε βιάζανε ή κόντευες να πεθάνεις είχες το δικαίωμα στην άμβλωση. Ουσιαστικά, το δικαίωμα στην επιλογή. Κάθε χρόνο σχεδόν μισό εκατομμύριο από εμάς καταλήγουν σε λύσεις απελπισίας, σε λύσεις που απειλούν τη ζωή και τη μήτρα μας. Χιλιάδες πεθαίνουν, άλλες τόσες νοσηλεύονται. Όλες σε μία προσπάθεια να έχουν την κυριαρχία της ίδιας τους της ζωής. Όλες σε μία προσπάθεια να διαλέξουν το μέλλον τους. 

  Νικήσαμε! Και ακόμα και τώρα δυσκολεύομαι να το πιστέψω. Είμαστε η πρώτη μεγάλη χώρα της Λατινικής Αμερικής που νομιμοποιήσαμε το αυτονόητο. Μαζί με εκείνες ακόμα τις λίγες, την Κούβα, την Ουρουγουάη, και κάποιες περιοχές του Μεξικού, όπου η φωνή της γυναίκας εισακούστηκε. Η έκτρωση, πράγμα ανήκουστο για την εξαιρετικά συντηρητική Λατινική Αμερική, άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Για καλό αυτή τη φορά. Για να δει η πολιτεία ότι οι γυναίκες έχουν αναπαραγωγικά δικαιώματα. Ότι χρειάζεται η σεξουαλική αγωγή στην εκπαίδευση. Ότι χρειάζεται η κοινωνική πρόνοια για τις νεαρές μητέρες, για τις τρανς μητέρες. Ότι χρειάζεται να διωχθεί και να φτάσει στο τέλος του ένα ολόκληρο παρα-ιατρικό σύστημα που εκμεταλλεύεται μία βασική ανάγκη της γυναίκας. Να μη θέλει να φέρει στον κόσμο ένα παιδί. 

  Τώρα πια η ατμόσφαιρα θυμίζει πάρτι. Μια μεγάλη γιορτή όπου όλοι τραγουδούν, χορεύουν , γελούν. Νικήσαμε! Κι ας έχουμε πολύ δρόμο ακόμα. Κι ας μην σταμάτησαν ακόμα οι αγώνες μας. Νικήσαμε και ας μην εξαλείψαμε το πρόβλημα. Βάλαμε το λιθαράκι μας όμως. Ή μάλλον την πέτρα. Και για αυτό θα συνεχίζουμε ακόμα να χορεύουμε στους δρόμους. Περήφανες που θέσαμε το σωστό παράδειγμα, που σώσαμε όσες γυναίκες μπορούσαμε να σώσουμε, που αλλάξαμε μυαλά και συνειδήσεις. Και θα συνεχίσουμε να χορεύουμε. Για να δείξουμε ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει. Μπορεί να γίνει ένα τσακ καλύτερος αν το θέλουμε πολύ. Και φυσικά, αν το προσπαθήσουμε. Όλοι μαζί. Όλες μαζί. 

 

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου | Κατερίνα Καλαμπάκα

Η Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου (1801-1832) ήταν μία από τις πρώτες Ελληνίδες συγγραφείς. Πεζογράφος, αυτοβιογράφος, επιστολογράφος, ποιήτρια, θεατρική συγγραφέα και μεταφράστρια, η οποία προέρχονταν από μία καταπιεστική αριστοκρατική οικογένεια της Ζακύνθου. Το έργο που την ανέδειξε ήταν η Αυτοβιογραφία, που εκδόθηκε το 1881 από το γιο της. Πρωτοπορία του κειμένου υπήρξε η απλότητα στη γλώσσα, χαρακτηριστικό το οποίο για εκείνη την εποχή δε συνηθίζονταν. Άλλα έργα: Φιλάργυρος (κωμωδία), 20 επιστολές, ο πρόλογος μιας πραγματείας Περί Οικονομίας, τα ποιήματα Ωδή εις το πάθος του Ιησού Χριστού και Εις την Θεοτόκον και αποσπάσματα μεταφράσεων από τον Προμηθέα Δεσμώτη, την Οδύσσεια και τις Ικέτιδες. 

Από μικρή είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα γράμματα και όπως ήταν το σύνηθες για τον κύκλο της είχε κατ’ οίκον εκπαίδευση. Το αξιοθαύμαστο ήταν πως με προσωπική μελέτη απέκτησε γνώσεις της αρχαίας ελληνικής, της ιταλικής και της γαλλικής γλώσσας. Ακόμη, δε σταμάτησε εκεί, καθώς έγραφε ποίηση, θεατρικά -ξενόγλωσσα και μη- και έκανε μεταφράσεις κειμένων από την αρχαία γραμματεία, όπως προαναφέρθηκε. 

Φιλομαθής κι ένα πνεύμα πρωτοπόρο, που δεν ήθελε να παντρευτεί, αλλά να παραδώσει τη ζωή της στη μόρφωση και τη γραφή. Το οικογενειακό της περιβάλλον σαφώς δυσαρεστήθηκε από τη στάση της. Με ψυχολογικό πόλεμο κι εκβιασμούς περί μοναστικής ζωής προσπάθησε να το σκάσει από το σπίτι, αλλά το μετάνιωσε και επέστρεψε δεχόμενη με βαριά καρδιά να νυμφευθεί. Κάτω από δυσκολίες βρέθηκε, ο μελλοντικός της άντρας Νικόλαος Μαρτινέγκος, όπου καθυστερούσε τον γάμο λόγω …παζαριών για το θέμα της προίκας. Η Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου πέθανε λίγες μέρες μετά το τοκετό της, ο οποίος εμφάνισε επιπλοκές, στο μοναδικό της παιδί, Ελισαβέτιο Μαρτινέγκο. 

Επαναστατώντας ενάντια στον παραδοσιακό ρόλο της γυναίκας, λαχταρώντας τη χειραφέτηση της γυναικείας προσωπικότητας, τολµώντας να εισχωρήσει σε διανοητικές προσπάθειες πέρα από τις προκαθορισμένες για το φύλο της έκανε σαφώς ορατό έναν εναλλακτικό προορισµό για τη γυναίκα. Η επανάστασή της συγκρουόταν µετωπικά µε τους θεσµούς της πατριαρχικής κουλτούρας που τελικά την συνέθλιψαν. Ενστερνίστηκε τα ανθρωπιστικά ιδανικά του ∆ιαφωτισµού σχετικά µε τα ανθρώπινα δικαιώµατα και την ισότητα, συµπεριλαµβανοµένης της ισότητας των φύλων. Η Μαρτινέγκου αναφέρεται σήµερα, όλο και πιο συχνά, ως πρόδροµος του φεµινιστικού λόγου στη Ελλάδα.

Ευανθία Καΐρη: μία άγνωστη φεμινίστρια και διανοούμενη | Κατερίνα Καλαμπάκα

Γεννήθηκε το 1799 στο νησί της Άνδρου σε μία πολυμελή οικογένεια με μεγάλη προδιάθεση στην πνευματικότητα. Ο αδερφός της Θεόφιλος Καΐρης (γνωστός φιλόσοφος της εποχής), όταν του προτάθηκε να διδάξει στην Ακαδημία των Κυδωνιών (Αϊβαλί Μ. Ασίας), πήρε μαζί του την μικρή Ευανθία. Ήταν μόλις 13 ετών, αλλά με ζήλο έδειξε στον αδερφό της το κοφτερό μυαλό που είχε, την προδιάθεση να γίνει μία σπουδαία "λόγια" και πως η μόρφωση δεν θα πρέπει να υπολογίζει φύλο.

Η Ευανθία έφτασε σε τέτοιο μορφωτικό επίπεδο, που έπαιζε στα δάχτυλα γαλλική και αγγλική γλώσσα. Ακόμη, ήταν σε θέση να λύσει μαθηματικά ακαδημαϊκού επιπέδου. Είναι αυτονόητο, βέβαια, πόσο καλά ήξερε να ερμηνεύει τα αρχαία ελληνικά κείμενα ή τις φιλοσοφικές θεωρίες. Τα παραπάνω στις μέρες μας ακούγονται οικεία, όμως μιλάμε για τα τέλη του 18ου αιώνα με αρχές του 19ου. Κανείς δεν μπορούσε να μορφωθεί περαιτέρω παρά μόνο αν είχε το "παραθυράκι" του Αγίου Όρους, των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών κι από εκεί σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα ή της κοσμοπολίτισσας Μ. Ασίας. Οπότε, όταν βλέπουμε πως εν μέσω μιας τέτοιας κρίσιμης-τουρκοκρατούμενης εποχής μία γυναίκα (που στο γυναικείο φύλο δεν επιτρεπόταν ούτε η βασική μόρφωση εκτός ελαχίστων περιπτώσεων) υψώνει το ανάστημα  περήφανα σε μία ντουζίνα ανθρώπους, που την υποτιμούν λόγω της φύσης της, τους ξεπερνάει και αγωνίζεται εξ' ονόματος όλων των Ελληνίδων έχουμε χρέος να γνωρίζουμε την ύπαρξη της και να μην την ξεχνάμε.

Κοντά της για την επέκταση των μορφωτικών της οριζόντων στάθηκε, ο μεγάλος Έλληνας διαφωτιστής, Αδαμάντιος Κοραής κι αυτό συνέβη γιατί σε εφηβική ηλικία, ακόμη,η Καΐρη είχε το θράσος να του στείλει ένα γράμμα ζητώντας του να της στείλει για μετάφραση γαλλικά κείμενα, τα οποία θα βοηθούσαν στην "αναγέννηση" του ελληνικού έθνους. Έτσι, έγινε η πρώτη Ελληνίδα μεταφράστρια πριν αρχίσει να γράφεται η ιστορία της νεότερης Ελλάδας.

Όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821 γύρισε πίσω στο νησί και μετά από τρία χρόνια πήγε στην Ερμούπολη μαζί με άλλον από τους αδερφούς της. Το 1825 μαζί με άλλες δεκατρείς Ελληνίδες θα συνεγράψει μία επιστολή, "Επιστολή Ελληνίδων τινών προς τας φιλελληνίδας συντεθείσα παρά τινός των σπουδαιοτέρων ελληνίδων", προς φιλελληνίδες Ευρώπης και Αμερικής ζητώντας τους ηθική και υλική συμπαράσταση για τον πόλεμο. Το επόμενο χρόνο, δημοσιεύτηκε το έργο της "Νικήρατος". Αναφέρεται στην Έξοδο του Μεσολογγίου και είναι ένα έργο θεατρικό. Για την εποχή, θεωρείται πρωτοπορία και πρόκληση το συγκεκριμένο είδος γραφής. Ανέβηκε σε θεατρική σκηνή και μεταφράστηκε κι εκδόθηκε στα ιταλικά από τον λόγιο και Ιταλό επαναστάτη Φογκάτσι.

Δεν παντρεύτηκε ποτέ, ίσως λόγω του φιλοσοφικού συστήματος της "θεοσέβειας" (αίρεση για την Ορθόδοξη Εκκλησία), στο οποίο ο γάμος επιτρέπονταν μόνο μεταξύ των οπαδών της. Πέθανε στην Άνδρο σαν σήμερα το 1866. Η εργογραφία της, όπως προαναφέρθηκε, πρωτοποριακή και μεταφραστική. Από επιδράσεις είναι φανερός ο "κοραϊσμός", που άλλωστε την βοήθησε να εξελιχθεί πνευματικά. Υπήρξε η πρώτη Ελληνίδα, που εργάστηκε για την γυναικεία διαπαιδαγώγηση στην Ελλάδα και η πρώτη διανοούμενη. Πρόδρομος του φεμινιστικού κινήματος και της γυναικείας γραφής.