Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2020

Εκδήλωση - Συζήτηση | Οι Εβραίοι στην ελληνική κοινωνία (Στερεότυπα - Πολιτεία - Μ.Μ.Ε.) Σάββατο 19.00 | "Ξανά στη Σαλονίκη" | Λέων Α. Ναρ


Επιμέλεια: Μαρίνα Καρτελιά.



Οι Εβραίοι στην ελληνική κοινωνία
(Στερεότυπα - Πολιτεία - Μ.Μ.Ε.)

Σάββατο 22 Φεβρουρίου
19.00

Με αφορμή το βιβλίο που εκπόνησε ο 


ΛΕΩΝ Α. ΝΑΡ




Ακολουθεί απόσπασμα :

"Το Νεκροταφείο πρέπει να καταστραφεί 
και θα καταστραφεί"


    Μετά την καταστροφή άρχισε και το εμπόριο των επιτύμβιων μαρμάρων των τούβλων και άλλων υλικών. Διάφοροι μαρμαρογλύπτες της Θεσσαλονίκης, εκκλησιαστικές επιτροπές διάφορων χωριών και της πόλης, επιτροπές σχολείων, ακόμα και το Κρατικό Θέατρο παρουσιάζονταν στα συνεργεία του νεκροταφείου και παραλάμβαναν πλάκες και τούβλα, ανάλογα με τις ανάγκες τους. Την καταστροφή αυτή ακολούθησε η τυμβωρυχία, με την εκταφή των νεκρών και τη φιλοδοξία να βρεθούν χρυσά δόντια. Στις 8 Ιουλίου 1945, στη συνεδρίαση του Κοινοτικού Συμβουλίου συζητήθηκε η ανάγκη καταγραφής των επιτύμβιων πλακών που αφαιρέθηκαν από το παλιό νεκροταφείο και βρίσκονταν διασκορπισμένες σε διάφορους κατόχους.

φωτ. Μ.Κ.: Σε μια γωνιά της Σαλονίκης, 2019.

    [...] Η μεγάλη νεκρόπολη της Θεσσαλονίκης, με τα 450.000 τ.μ., με μνήματα χρονολογημένα από το 1500 μ.Χ., ήταν ένα πραγματικό μουσείο [...] Εκεί αναπαύονταν φημισμένοι ραβίνοι, γιατροί με παγκόσμια φήμη, προύχοντες και ηγέτες της Κοινότητας όλων των εποχών, ποιητές και καθηγητές. Ανάμεσά τους, ο Ραμπί Σαμουέλ Μεδίνα (1590), ο καθηγητής της φυσικής ιστορίας Μορδεχάι Ματαλόν (1580), ο αστρονόμος Διανιήλ Κοέν, 91675), οι προύχοντες των οικογενειών Αλλατίνη, Μορπούργο, Φερνάντεζ, Μισραχή, Μοδιάνο, Αμπραβανέλ, Σαϊας, Μπεμβενίστε, άνθρωποι που είχαν δοξάσει τη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια τετρακοσίων πενήντα χρόνων. Το ιστορικό αυτό νεκροταφείο περιείχε 400.000 περίπου μνήματα, από τα οποία 5.000 με καλλιτεχνική, αρχαιολογική και ιστορική αξία. Στους εναπομείναντες Εβραίους της Θεσσαλονίκης μεταβιβαζόταν το ιερό καθήκον, το χρέος μνήμης και εθνικής αξιοπρέπειας, όχι μόνο να σώσουν αλλά και να διατηρήσουν ό,τι είχε απομείνει. {άρθρο Σεσίλ Ροθ, "Το παλιό νεκροταφείο που έγινε λατομείο", Jewish Cronicle του Λονδίνου.[...]












Ο Λέων Α. Ναρ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1974. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο Α.Π.Θ. και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές Νεοελληνικής Φιλολογίας, Βιβλιολογίας και Διδακτικής της Λογοτεχνίας στο ίδιο Πανεπιστήμιο (2000), ενώ το 2007 αναγορεύτηκε Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας. Τον Νοέμβριο του 2015 έγινε δεκτός ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και τον Δεκέμβριο του 2017 ολοκλήρωσε την μεταδιδακτορική του έρευνα.

Το 2007 εξέδωσε (σε συνεργασία με τον Γιώργο Αναστασιάδη και τον Χρήστο Ράπτη) το βιβλίο Εγώ ο εγγονός ενός Έλληνα, η Θεσσαλονίκη του Νικολά Σαρκοζί[1], (Καστανιώτης) το οποίο μεταφράστηκε και στα γαλλικά. Το 2009 εκδόθηκε το δίτομο έργο του Ναρ με τίτλο Γιωσέφ Ελιγιά, Άπαντα[2](Γαβριηλίδης), ενώ την ίδια χρονιά επιμελήθηκε το επετειακό λεύκωμα 25 χρόνια Ιανός[3]. Το 2011 κυκλοφόρησε το δίγλωσσο (σε ελληνική και αγγλική γλώσσα) βιβλίο του με τίτλο Το μέλλον του παρελθόντος, Θεσσαλονίκη 1912-2012[4] (Καπόν), (με φωτογραφίες του Γιώργη Γερόλυμπου), και η μελέτη Ισραηλίτες Βουλευτές στο Ελληνικό Κοινοβούλιο[5] που επιμελήθηκε το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων. Το 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο Το παιχνίδι της εξέδρας σχολιασμένα συνθήματα από τα ελληνικά γήπεδα[6](Μεταίχμιο).Το 2017 κυκλοφόρησε (Ευρασία) το θεατρικό έργο του "Δεν σε ξέχασα ποτέ"[7] (μαζί με cd των σεφαραδίτικων τραγουδιών της ομώνυμης παράστασης) που ανέβηκε από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος το 2017[8]. Το 2018 κυκλοφόρησε το βιβλίο Ξανά στη Σαλονίκη. Η μετέωρη επιστροφή των Ελλήνων Εβραίων στον γενέθλιο τόπο (1945-46)[9][10] από τις εκδόσεις Πόλις. Κείμενά του, επίσης, έχουν δημοσιευτεί σε 8 συλλογικούς τόμους.


Τετάρτη 30 Ιανουαρίου 2019

#weremember | Διεθνής Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος | 77092 : Μαρτυρία της μοναδικής Θεσσαλής : Νάκη Ματαθία Μπέγα

Επιμέλεια : Μαρίνα Καρτελιά.


#neverforget


Μαρτυρία 

της μοναδικής επιζήσασας Θεσσαλής 

που γύρισε από το Άουσβιτς.








Τη σημερινή ανάρτηση αναδημοσιεύουμε από τη σελίδα της, αυτούσια,  όπως σημειώνει ακριβώς η Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών
Την συνέντευξη που έδωσε στο trikalanews.gr επιλέξαμε να την δημοσιεύσουμε ατόφια ως μαρτυρία, όπως ακριβώς την κατέθεσε και όπως βγήκε από την απομαγνητοφώνηση. «Να μην ξεχάσουμε ποτέ, γιατί δυστυχώς, ο Νεοναζισμός ξαναζεί» ήταν η τελευταία φράση που κατέθεσε η κ. Νάκη Ματαθία Μπέγα, στο trikalanews.gr .
Η κυρία Νάκη Ματαθία Μπέγα, σήμερα 92 ετών είναι η μοναδική Θεσσαλή επιζήσασα του Ολοκαυτώματος. 17χρονο κορίτσι, μαζί με την μητέρα της και τις δυο αδελφές της, πιάστηκαν όμηροι στην Εβραϊκή συνοικία των Τρικάλων, στις 24 Μαρτίου 1944 και στάλθηκαν στο στρατόπεδο Άουσβιτς Μπίρκεναου. Ήταν μια από τους 139 Εβραίους των Τρικάλων που οδηγήθηκαν στα χιτλερικά στρατόπεδα.
Από την οικογένειά της, επέστρεψε μόνο εκείνη κι έσμιξε με τον πατέρα της που είχε μείνει πίσω. Μέσα σε ένα χρόνο, έχασε και τον πατέρα της. Μετά παντρεύτηκε στην Λάρισα και έκανε οικογένεια με τον Αλμπέρτο Μπέγα. Σήμερα χαίρεται τα τρία της παιδιά και τα έξι εγγόνια της.
Το νούμερο 77092 που χάραξαν στο χέρι της κ. Νάκη Ματαθία Μπέγα οι Ναζί στο Άουσβιτς, θα την συνοδεύει πάντα. Οι μνήμες της θα την συνοδεύουν πάντα.
Την συνέντευξη που έδωσε στο trikalanews.gr επιλέξαμε να την δημοσιεύσουμε ατόφια ως μαρτυρία, όπως ακριβώς την κατέθεσε και όπως βγήκε από την απομαγνητοφώνηση. «Να μην ξεχάσουμε ποτέ, γιατί δυστυχώς, ο Νεοναζισμός ξαναζεί» ήταν η τελευταία φράση που κατέθεσε η κ. Νάκη Ματαθία Μπέγα, στο trikalanews.gr .

• Η μαρτυρία

«Μας πιάσανε στα Τρίκαλα στις 24 Μαρτίου 1944. Την μαμά μου, τις δυο αδελφές μου κι εμένα. Τέσσερα άτομα από την οικογένειά μου είχαμε πιαστεί. Μας βάζανε αμέσως στα αυτοκίνητα. Ο μπαμπάς μου δεν είχε πιαστεί γιατί είχε την ελληνική ταυτότητα και δούλευε και δεν τον πιάσανε. Ύστερα πήγε στα χωριά με κάτι άλλους συγγενείς μας που είχαν φύγει. Και εμείς είχαμε φύγει, είχαμε πάει σε ένα μοναστήρι όταν μας είπαν να δηλωθούμε. Δεν είχαμε δηλωθεί. Τι κι αν δεν είχαμε δηλωθεί πάλι μας πιάσανε. Εγώ ήμουν η μικρότερη. Ήμουνα 17 χρονών. Τα σπίτια μας εμάς τον Εβραίων, ήταν κοντά το ένα με το άλλο στην Εβραϊκή συνοικία των Τρικάλων.
Με τα αυτοκίνητα μας πήγαν στην Λάρισα. Μείναμε 10 μέρες. Μας πιάσανε Παρασκευή και φύγαμε από την Λάρισα την επόμενη Δευτέρα. Είχε έρθει ο Ερυθρός Σταυρός και μας είχε δώσει τρόφιμα.
Μετά μας έβαλαν στα τρένα. Στοιβαχτήκαμε σε τρένα που ήταν για ζώα, σαν ζώα. O ένας πάνω στον άλλο. Μικρά παιδιά, άντρες, γυναίκες, έγκυες, γέροντες. Όλοι μαζί. Είχαν βάλει μέσα δοχεία για να κάνουμε την ανάγκη μας. Τα βαγόνια είχαν ένα παραθυράκι μικρό που δεν βλέπαμε τίποτα.
Μετά από μέρες 13 μέρες φτάσαμε στην Πολωνία, στο Άουσβιτς Μπίρκεναου και μας έβαλαν τα νούμερα στα χέρια. Εμένα μου έβαλαν το νούμερο 77092.
Μόλις κατεβήκαμε δεν την ξαναείδαμε την μαμά μου. Μας έλεγαν «θα ανταμώσετε, θα ανταμώσετε». Αλλά δεν ανταμώσαμε. Την πήγαν αμέσως στο κρεματόριο. Την έβαλαν μαζί με άλλους μέσα στα αυτοκίνητα και εμάς με τα πόδια μας πήγαν στο μπάνιο.
Μας κόψανε σύριζα τα μαλλιά και μας έβαλαν στο λουτρό. Μας πήραν τα δικά μας ρούχα και μας έβαλαν παλιόρουχα.
Στα καταλύματα μας έβαλαν πολλούς μαζί, μείναμε λίγες μέρες και μετά μας χώρισαν ανάλογα με την δουλειά που έπρεπε ο καθένας να κάνει.
Κάθε πρωί μας έβγαζαν έξω να μας μετρήσουν. Πέντε πέντε. Όπου πηγαίναμε ήμασταν στη σειρά και περπατούσαμε με βήμα.
Η μεσαία η αδελφή μου, είχε περάσει υγρά πλευρίτιδα. Ήταν πολύ ευαίσθητη. Δεν άντεξε. Πέθανε στο νοσοκομείο. Όπως σας είπα, μας είχαν πάρει όλα τα ρούχα στα λουτρά κι εκείνη ήταν ευαίσθητη από την υγρά πλευρίτιδα. Αρρώστησε. Την πήγαν στο νοσοκομείο. Μου είπε κάποια άλλη που ήταν μαζί στο νοσοκομείο, ότι πέθανε.
Η μεγάλη μου η αδελφή είχε πάει να πάρει, κάτι να φάει, πίσω από τα μαγειρεία, εκεί που πετούσαν τις φλούδες από τις πατάτες και τα ρεπάνια που μας έδιναν να τρώμε και την είδε ένας Γερμανός και την χτύπησε στο κεφάλι με το γκλόπ. Την χτύπησε πολύ στο κεφάλι.
Μας μέτραγαν για να μην φύγουμε. Που να πάμε; Εκεί γύρω γύρω ήταν όλο συρματοπλέγματα. Μας έδιναν ένα τσάι και μας έβαζαν σε διάφορες δουλειές.
Εγώ δούλευα κάνοντας παλιόρουχα λωρίδες. Φέρνανε αυτοί τα ρούχα κι εμείς τα κάναμε λωρίδες και πλέκαμε κοτσίδες για να καθαρίζουν τα όπλα. Αλλά έπρεπε οι κοτσίδες να είναι γερές. Έρχονταν ο Γερμανός το απόγευμα και τις δοκίμαζε να είναι γερές.
Ύστερα από εκεί, μετά από καιρό, μας πήγαν σε ένα άλλο στρατόπεδο συγκέντρωσης, το Μπέργκεν – Μπέλζεν. Εκεί μας βάλανε να δουλεύουμε σε τόρνους. Με την δεύτερη την αδελφή μου την μεγάλη, ήμασταν μαζί.
Ύστερα που άρχισαν να χάνουν τον πόλεμο οι Γερμανοί μας πήραν και μας πήγαν μέσα σε μια πόλη, σε ένα μεγάλο κτήριο. Εκεί μάλλον στρατός θα έμενε. Είχε πολλούς ορόφους και είχε κρεβάτια το ένα πάνω στο άλλο.
Σε αυτό το κτίριο πήραμε ότι βρήκαμε στις κουκέτες και σκεπαστήκαμε και ήπιαμε νερό.
Πριν μας ανεβάσουν πάνω στο κτίριο, μας χώρισαν. Εκεί πήρανε την αδελφή μου που ήταν χτυπημένη στο κεφάλι. Τι την έκαναν; Την σκότωσαν; Δεν ξέρω.
Και έμεινα μόνη μου.
Μόλις ελευθερωθήκαμε και φύγαμε από κει, βαδίζαμε 22 μέρες. Συναντήσαμε τον στρατό που περνούσε. Οι Ρώσοι ήταν. Το πρωί βαδίζαμε και το βράδυ μας αφήνανε και το πρωί, πάλι περπατούσαμε.
Ύστερα φτάσαμε σε ένα χωριό – ποιο μέρος ήταν; ξέραμε; – άρχισαν σιγά σιγά να μας αφήνουν. Πιο κάτω μας άφησαν κι εμάς.
Εντωμεταξύ είχαμε γεμίσει ψείρες. Γιατί εκεί, στο στρατόπεδο, μας έβαζαν τα ρούχα στον κλίβανο, ενώ περπατώντας μέσα στην βρωμιά είχαμε γεμίσει ψείρα.
Εμείς δεν ξέραμε ούτε που βρισκόμασταν ούτε τι μέρος ήταν αυτό. Ξιπόλητες, πήγαμε στα σπίτια και ζητιανεύαμε να μας δώσουν ρούχα.
Ήμασταν πέντε Ελληνίδες. Τρεις από τα Ιωάννινα, μια από την Κέρκυρα κι εγώ. Και από τον φόβο που είχαμε πάρει, είπε η μια, «καλύτερα να μην πούμε ότι είμαστε Εβραίες». Και δεν είπαμε.
Μετά πήγαμε μαζί με κάποιους εργάτες που είχαν πάει στη Γερμανία να δουλέψουν. Ούτε που μας κακοποιούσαν, ούτε τίποτα. Μας έδιναν το φαγητό και περπατούσαμε.
Από τις 8 Μάιου που μας άφησαν, φτάσαμε στην Ελλάδα, 15 Αυγούστου. Ακριβώς.
Τον τελευταίο καιρό που περπατούσαμε, συναντήσαμε πολλούς Θεσσαλονικείς. Εκεί πια φανερωθήκαμε ότι ήμασταν Εβραίες και πήγαμε μαζί τους στο Μπάρι στην Ιταλία και φύγαμε με το πλοίο.
Ύστερα που γύρισα βρήκα τον μπαμπά μου. Στην Αθήνα. Ήταν μια αδελφή της μαμάς μου εκεί. Τα ξαδέλφια μου με μάζεψαν και ειδοποίησαν τον μπαμπά μου να έρθει στην Αθήνα.
Μετά που μας πήραν την μαμά μου, τις αδελφές μου κι εμένα, ο μπαμπάς μου δεν μπορούσε στα Τρίκαλα και πήγε στο Βόλο. Είχε ένα αδελφό εκεί. Ζούσε και η γιαγιά μου, ακόμη. Η μητέρα του. Όταν τον ειδοποιήσανε ότι γύρισα, με χαρά μεγάλη ήρθε στην Αθήνα. Με πήρε στο Βόλο. Αλλά δυστυχώς αρρώστησε και στο χρόνο, πέθανε. 48 ετών ήταν.
Στα Τρίκαλα δεν γυρίσαμε. Το σπίτι μας είχε βομβαρδιστεί. Δεν μπορούσαμε να πάμε να δούμε εκεί που μας είχαν πιάσει όλους.
Ο μπαμπάς μου πέθανε στην Αθήνα. Πηγαίνω στον τάφο του.
Μετά που πέθανε ο μπαμπάς μου πήγα στα Τρίκαλα. Είχα ξαδέλφια. Αλλά τώρα έχουν φύγει όλοι. Στα Τρίκαλα δεν έμεινα πολύ.
Στο χρόνο πάνω, παντρεύτηκα. Έκανα τρία παιδιά.
Έχω τρία παιδιά και έξι εγγόνια.
Αυτό που θέλω να πω είναι: Να μην ξεχάσουμε ποτέ. Γιατί δυστυχώς, ο Ναζισμός, ξαναζεί. Να μην ξεχάσουμε ποτέ».
Πηγή: Λέλα Κατεχάκη, 27.01.2019, trikalanews

Παρασκευή 25 Ιανουαρίου 2019

#weremember | Διεθνής Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος | ΄Εκθεση "Οι καλοί Ποιμένες" στο Εβραϊκό Μουσείο της Αθήνας.

Γράφει η Μαρίνα Καρτελιά.


Θυμόμαστε #weremember

΄Ολο το μήνα, στο Pause., τιμάμε τη μνήμη. Τιμάμε την Διεθνή Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος. Με φωτογραφίες, δημοσιεύσεις, εκδηλώσεις και οτιδήποτε σχετικό με την αποτύπωση του στις Τέχνες και στον κόσμο ολόκληρο.

Ανεβάστε την φωτογραφία σας με το #WeRemember, ή μοιραστείτε τις δικές μας δημοσιεύσεις με το #WeRemember.

Μια πολύ σημαντική έκθεση εγκαινιάζεται σήμερα στο Εβραϊκό Μουσείο Αθήνας και εμείς αναδημοσιεύουμε τη σχετική συνέντευξη-συζήτηση  της διευθύντριάς του,  από τη σελίδα της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών.


Ζανέτ Μπαττίνου: «H κατανόηση του Ολοκαυτώματος καταπολεμά τον νεοναζισμό».




Μια συζήτηση με τη διευθύντρια του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος για την έκθεση «Οι καλοί ποιμένες. Αρχιερείς και αρχιραβίνοι μπροστά στο Ολοκαύτωμα» που εγκαινιάζεται στις 23 Ιανουαρίου 2019.

Ποια είναι η φιλοσοφία της νέας έκθεσης του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος;
H ιδέα για την έκθεση αυτή προήλθε από τον πρόεδρο του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος (ΕΜΕ) Σαμουήλ (Μάκη) Μάτσα. Όντας ο ίδιος ένα παιδί της Κατοχής που διασώθηκε χάρη στην έγκαιρη φυγή των γονιών του και τη γενναιοφροσύνη γνωστών και αγνώστων, ζήτησε να ερευνήσουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες μέλη του ανώτερου χριστιανικού κλήρου και επιφανείς ραβίνοι αποφάσισαν και ενήργησαν με διάφορους τρόπους για να συνδράμουν τους καταδιωκόμενους Εβραίους τα χρόνια του ναζιστικού διωγμού.
Έτσι γεννήθηκε η περιοδική έκθεση «Οι καλοί ποιμένες. Αρχιερείς και αρχιραβίνοι μπροστά στο Ολοκαύτωμα», η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο προγραμματικής συμφωνίας συνεργασίας με την πρεσβεία της Γερμανίας στην Αθήνα. Σκοπός της είναι να παρουσιάσει κάθε θετική ενέργεια που αποκάλυψε η έρευνα του ΕΜΕ, κάθε προσπάθεια διάσωσης, κάθε χειρονομία συμπάθειας ή συμπαράστασης, μικρότερη ή μεγαλύτερη, για να τιμήσει και να εμπνεύσει. Επίσης, η έκθεση φιλοδοξεί να τονίσει τη σπουδαιότητα της ατομικής επιλογής εντός ενός εξαιρετικά πολύπλοκου, ασφυκτικού, αλλά και συχνά αντιφατικού πλαισίου.
Ποια είναι τα εκθέματα που συνθέτουν το περιεχόμενο των «Καλών ποιμένων»;
Η έκθεση περιλαμβάνει έντυπες επιφάνειες και ψηφιακό υλικό. Οι ιστορίες που παρουσιάζει εικονογραφούνται με πρωτότυπα αντικείμενα που ανήκαν σε μερικούς από τους ιεράρχες, μητροπολίτες και αρχιραβίνους. Αρκετά από αυτά προέρχονται από τις συλλογές του ΕΜΕ, ενώ τα υπόλοιπα έχουν περιέλθει στο ΕΜΕ με τη μορφή δανείων από την Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών, από τη Μητρόπολη Χαλκίδας και από ιδιώτες.

Πώς διαγράφονται οι σχέσεις και η συνεργασία αρχιερατικών αρχών χριστιανικών και εβραϊκών κοινοτήτων στην έκθεση, συνεργασία που ίσως τελικά οδήγησε στη σωτηρία Εβραίων συμπατριωτών μας από το Ολοκαύτωμα;

Ο αρχιραβίνος
Αθηνών Ηλίας
Σε αυτό το σημείο θα δανειστώ ένα απόσπασμα από την εισαγωγή στον κατάλογο της έκθεσης του ιστορικού δρα Ευάγγελου Χεκίμογλου, ο οποίος έκανε την έρευνα και έγραψε τα κείμενα της έκθεσης: «Σε δύο περιπτώσεις, της Αθήνας και του Βόλου, η εκδήλωση μέριμνας εκ μέρους των μητροπολιτών για τους Εβραίους της περιοχής τους συνοδεύτηκε από γενναία και υπεύθυνη στάση των τοπικών αρχιραβίνων, με κοινό στοιχείο στην προσχώρησή τους στην Αντίσταση. Οι δύο αυτές περιπτώσεις συνεξετάζονται στο παρόν.
Οι χριστιανοί ιεράρχες που αναφέρονται έχουν δύο κοινά χαρακτηριστικά, ότι ενηλικιώθηκαν με τις αξίες του 19ου αιώνα και ότι είχαν βιώσει τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. […] Εκείνο που τους διαφοροποίησε από πολλούς ιερωμένους ήταν η αντίληψη των καθηκόντων του ποιμένα, σε συνδυασμό με την παυλική ρήση “οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ ῞Ελλην”.
Το θρησκειολογικό πλαίσιο στο οποίο λειτουργούν ο αρχιερέας και ο αρχιραβίνος διαφέρει πολύ. Υφίσταται όμως ένας συνδετικός κρίκος∙ αμφότεροι λογίζονται ως ποιμένες, οδηγοί των ποιμνίων τους. […] Χωρίς τον ποιμένα, το κοπάδι θα χαθεί, γι’ αυτό και τη δύσκολη ώρα εκείνος πρέπει να ξεπεράσει τον εαυτό του. “Ὁ ποιμὴν ὁ καλὸς τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων” (’Ιω. 10.11).
Στο ιστορικό πλαίσιο του ελλαδικού χώρου επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η επάρκεια των επικεφαλής των θρησκευτικών συσσωματώσεων κρίθηκε επανειλημμένα. Μάλιστα, η συνέργεια μητροπολιτών και αρχιραβίνων ήταν φαινόμενο τακτικό και επαναλαμβανόμενο, το οποίο ελάχιστα έχει προσεχθεί από την ιστοριογραφία, επειδή συνήθως οι θρησκευτικές κοινότητες προσεγγίζονται μεμονωμένα η μία από την άλλη και όχι σε αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις, όπου ακριβώς η συνέργεια αποτέλεσε προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία της τοπικής κοινωνίας».

Δεκέμβριος 1945: Επιστροφή του μητροπολίτη Γρηγορίου στη Χαλκίδα μετά τη λήξη της ποινής που του επιβλήθηκε για τη συμμετοχή του στην Αντίσταση. Επακολούθησε απόπειρα δολοφονίας του


Αντιλαμβάνομαι την αναγκαιότητα της πρόθεσής σας να αναδείξετε ενέργειες που εκπορεύονται από αρχιερείς και συνοδεύονται από θετικό πρόσημο, ωστόσο δεν πρέπει να λησμονούμε πως σε κάθε Δαμασκηνό, Γεννάδιο και Χρυσόστομο αντιστοιχούν πολλαπλάσιοι αρχιερείς που αδιαφόρησαν και σε κάθε Ηλία Μπαρτζιλάι ένας και περισσότεροι Τσβι Κόρετς οι οποίοι δεν αξιολόγησαν τον κίνδυνο που διαφαινόταν. Το θετικό δίχως το αρνητικό δεν μοιάζει σαν ιστορική διήγηση που αποκρύπτει μέρος της αλήθειας;
Είναι πολύ σωστή η παρατήρησή σας. Πρόθεση του μουσείου με την έκθεση αυτή είναι να προσφέρει μια ακόμη ψηφίδα στην έρευνα και τη συζήτηση για το θέμα της και όχι να το εξετάσει ή να το παρουσιάσει διεξοδικά. Δεν θα μπορούσα να βρω καλύτερα λόγια για να σας απαντήσω από εκείνα του χαιρετισμού του γγ Θρησκευμάτων Γιώργου Καλαντζή στον κατάλογο της έκθεσης: «Η διοργάνωση της έκθεσης είναι μια ιδιαίτερα εμπνευσμένη πρωτοβουλία του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος, η οποία εκπέμπει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα όχι μόνο διά του “είναι” αλλά και διά του “μη είναι”. Το ισχυρό μήνυμα για το “είναι”, δηλαδή την ύπαρξη των καλών ποιμένων που λειτουργούν ως παράδειγμα φωτεινό σε μια εποχή σκότους, δεν χρειάζεται κανέναν σχολιασμό και καμία προσπάθεια ανάδειξής του εκτός από την αναφορά στα γεγονότα. Είναι τόσο εκτυφλωτική η λάμψη που κάθε λέξη αφαιρεί αντί να προσθέτει σ’ αυτήν.
Όμως είναι εκτυφλωτική γιατί, τελικά, είναι μοναχική. Και εδώ ερχόμαστε στο “μη είναι”. Ερχόμαστε, δηλαδή, στο εξίσου ισχυρό μήνυμα της απουσίας. Γιατί δεν υπήρξαν μόνο οι καλοί ποιμένες. Υπήρξαν και οι αδιάφοροι ποιμένες, υπήρξαν και οι ποιμένες που αρνήθηκαν να είναι ποιμένες, υπήρξαν και οι ποιμένες που συμβάδισαν με το κακό ή οι ποιμένες που έσφαλαν κάνοντας το τραγικότερο λάθος της ζωής τους όταν πίστεψαν ότι συνεργαζόμενοι με το θηρίο, θα γλίτωναν. Όμως, ποιος από εμάς –που ζούμε σε μια εποχή δημοκρατίας, αφθονίας και ασφάλειας– έχει το δικαίωμα να κρίνει εκείνους που έζησαν σε μια εποχή ολοκληρωτισμού, πείνας και απαξίωσης της ζωής; Ποιος από εμάς μπορεί να ξέρει τι θα έκανε εκείνος αν ήταν στη θέση τους; Πιστεύω ότι το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε σήμερα είναι να εξασφαλίσουμε με τις πράξεις και τα λόγια μας ότι δεν θα χρειαστεί να απαντήσουμε κι εμείς στα ερωτήματα που κλήθηκαν να απαντήσουν εκείνοι».

Ο αρχιραβίνος Βόλου



Για ποιον λόγο θα πρέπει να επανερχόμαστε ολοένα και πιο συχνά στο Ολοκαύτωμα;
Η έρευνα και η εκπαίδευση για το Ολοκαύτωμα, όπως και η μνημόνευση αυτού του ιστορικού γεγονότος έχουν υιοθετηθεί ευρύτατα σε όλο τον κόσμο ως μέσο καταπολέμησης του νεοναζισμού, του ρατσισμού και του αντισημιτισμού στις σύγχρονες κοινωνίες. H γνώση και η κατανόηση αυτής της αρχέτυπης γενοκτονίας ευνοούν συζητήσεις και δράσεις αλλά και στάσεις ζωής που προάγουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ενεργή συμμετοχή στην πολιτική και την κοινωνική ζωή της κάθε χώρας και την ανθρώπινη αλληλεγγύη. Στην προσπάθεια αυτή σημαντικό ρόλο παίζουν ανεπίσημοι εκπαιδευτικοί φορείς όπως μουσεία, μνημεία και αυθεντικοί μνημονικοί τόποι, όπως το ΕΜΕ, που είναι ένα ιστορικό και λαογραφικό μουσείο, αλλά το έργο του το αναδεικνύει και ως μουσείο μνήμης. Οργανικό κομμάτι της αποστολής του είναι η διαιώνιση της μνήμης των θυμάτων όλων των ελληνικών εβραϊκών κοινοτήτων, των παλαιότερων στην ευρωπαϊκή ήπειρο, αλλά και η ενίσχυση της επίσημης παιδείας με βιωματικές δράσεις, επιμορφωτικά και εκπαιδευτικά προγράμματα για τη μνημόνευση και τη διδασκαλία του Ολοκαυτώματος στη χώρα μας.
Ηγέτες της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης συνομιλούν
 με τον μητροπολίτη Γεννάδιο σε κοινωνική εκδήλωση.
Τους παρακολουθεί ο ραβίνος Χαμπίμπ (με γυρισμένη την πλάτη στον φακό)
                                            





Η ιερατική σχολή Βόλου (1894) με τον ραβίνο Μωυσή Πέσαχ




INFO
«Οι καλοί ποιμένες. Αρχιερείς και αρχιραβίνοι μπροστά στο Ολοκαύτωμα»
23/1-4/10, Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος (Νίκης 39, Σύνταγμα)
Πηγή: Παναγιώτης Φρούντζος, 22.01.2019, documentonews

Τρίτη 15 Ιανουαρίου 2019

#WeRemember | Διεθνής Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος





Θυμόμαστε #weremember

΄Ολο το μήνα, στο Pause., τιμάμε τη μνήμη. Τιμάμε την Διεθνή Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος. Με φωτογραφίες, δημοσιεύσεις, εκδηλώσεις και οτιδήποτε σχετικό με την αποτύπωση του στις Τέχνες και στον κόσμο ολόκληρο.

΄Οπως σημειώνει και η Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών, το 2019, ο αντισημιτισμός, το μίσος και η ξενοφοβία έφθασαν στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σήμερα μας ενθαρρύνει να προβούμε σε μια μικρή ενέργεια που θα έχει μεγάλο αντίκτυπο:
Ανεβάστε την φωτογραφία σας με το #WeRemember, ή μοιραστείτε τις δικές μας δημοσιεύσεις με το #WeRemember.

Κάνουμε την αρχή με τις σκουντουφλόπετρες που υπάρχουν σε όλο το Βερολίνο. Πάνω στον μπρούντζο, μπροστά στο σπίτι που κάποτε έμεναν, αναγράφονται ονόματα Εβραίων που απελάθηκαν και στη συνέχεια θανατώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Για να μην ξεχάσουμε ποτέ.

#WeRemember

Φωτογραφία: Μαρίνα Καρτελιά.