Δε σε θέλω γιατί σε θέλω | Πάμπλο Νερούντα

Δε σε θέλω παρά γιατί σε θέλω,

μα απ’ το θέλω στο δε σε θέλω πέφτω

κι απ’ το καρτέρα, όταν δε σε προσμένω,

περνώ απ’ το παγερό στο πυρωμένο.

Σε θέλω μόνο γιατί εσένα θέλω,

σε μισώ μα γι’ αγάπη σου προσπέφτω,

κι είν’ της αθώας αγάπης μου το μέτρο

σαν τυφλός που αγαπά να μη σε βλέπω.

Το σκληρόψυχο του Γενάρη φέγγος

την καρδιά μου θα σιγολιώσει εφέτος,

ανοίγοντάς μου στα κρυφά το στέρνο.

Μόνος στην ιστορία αυτή πεθαίνω

και πεθαίνω απ’ αγάπη αφού σε θέλω,

σε θέλω, αγάπη, ως το αίμα κι ως το τέλος.

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης | Για την αγάπη και τη δύναμη ενός Χιλιανού | Ραφαέλλα Μανέλη

21 Μαρτίου. Παγκόσμια ημέρα ποίησης. Άλλη μια παγκόσμια μέρα. Διίστανται οι απόψεις για τις παγκόσμιες μέρες. Για σένα ίσως είναι αφορμή, για μένα η ποίηση είναι στους δρόμους, δεν γιορτάζεται. Αναζητείται. Είναι το σύνθημα της Σταδίου που μας θυμίζει «να μη ζήσουμε σαν δούλοι», είναι κι η υψηλή απόλαυση μιας ατέλειωτης συλλογικής εμπειρίας, η συνδιαλλαγή πέρα του χρόνου. Για μένα είναι ευκαιρία, για σένα ίσως είναι το ίδιο με χθες. Όμως σήμερα, που η αμφιβολία είναι η μόνη μας σταθερά, θα σου θυμίσω αυτό που ήδη γνωρίζεις. Η ποίηση είναι ο Λόγος επί της Αρχής, ως διατύπωση της ανθρώπινης αμφιβολίας και του μοναδικού μας χρέους. Είναι Λόγος ύπαρξης, Λόγος ερωτικός κι αμιγώς πολιτικός. Άλλωστε, οι μεγαλύτεροι ποιητές είναι πάντα πολιτικοί κι ερωτικοί συνάμα, όπως όλοι οι ωραίοι κι άπιαστοι ανάμεσά μας.

Σήμερα, λοιπόν θυμόμαστε τον:

Pablo Neruda (1904-1973) που για τον Gabriel García Márquez ήταν ο μεγαλύτερος ποιητής του εικοστού αιώνα , σε όλες τις γλώσσες.


Πιστεύω ότι αυτοί που έκαναν τόσα πράγματα

πρέπει να είναι ιδιοκτήτες σε όλα τα πράγματα

Κι αυτοί που φτιάχνουν το ψωμί πρέπει να τρώνε.

Και πρέπει να ’χουν φως εκείνοι του ορυχείου!

Τέρμα πια οι σταχτιοί αλυσόδετοι.

Τέρμα οι χλωμοί εξαφανισθέντες!

Ούτε ένας άνθρωπος που να μην βασιλεύει.

Ούτε μία γυναίκα χωρίς την κορόνα της.

Για όλα τα χέρια γάντια χρυσά.

Οι καρποί του ήλιου για όλους τους σκούρους” 


(«Ο λαός», απόδοση Δανάη Στρατηγοπούλου-Χαλκιαδάκη)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Για πριν από μένα

δεν νιώθω ζήλια.



Έλα μ’ έναν άντρα,

Στην πλάτη,

Έλα μ’ εκατό άντρες στα μαλλιά σου,

Έλα με χίλιους άντρες ανάμεσα στα στήθη και στα πόδια σου,

έλα σαν ποτάμι

γεμάτο πνιγμένους

που συναντά μανιασμένο τη θάλασσα,

τον αιώνιο αφρό, τον καιρό!



Φέρ’ τους όλους

εκεί όπου εγώ σε περιμένω:

πάντα θα είμαστε μόνοι,

πάντα θα είμαστε εσύ κι εγώ

μόνοι πάνω στη γη,

τη ζωή να πάρουμε απ’ την αρχή !


(«Πάντα» απόδοση Αγαθή Δημητρούκα)


Κι επειδή η τελευταία στροφή είναι ενέχει όλο τον ερωτισμό της ισπανικής γλώσσας:

Tráelos todos
adonde yo te espero:
siempre estaremos solos,
siempre estaremos tú y yo
solos sobre la tierra,
para comenzar la vida!


Ο Neruda που συνομίλησε με όλη μας την ύπαρξη, όπως ο Hikmet, o Lorka, η Plath, η Angelou, ο Ρίτσος, ο Αναγνωστάκης, ο Σκαρίμπας, ο Σεφέρης, o Καρυωτάκης, ο Βάρναλης, η Αγγελάκη - Ρούκ και τόσοι αγαπημένοι άλλοι που, όταν ο καθένας μας προσπαθεί να αναφέρει κάποιους νιώθει μια μεγάλη τύψη να απλώνεται μέσα του, όπως όταν στέκεσαι μπροστά από έναν πίνακα του Van Gogh και δεν έρχεται πότε καμιά στιγμή κατάλληλη που θα μπορούσες να γυρίσεις την πλάτη και να απομακρυνθείς.

Αν με ξεχάσεις | Πάμπλο Νερούδα

Ένα θέλω να ξέρεις.

Ξέρεις πώς είν' αυτό;

κοιτάζω το κρυστάλλινο φεγγάρι, το κόκκινο κλαδί

του αργού φθινοπώρου

στο παράθυρό μου,

αγγίζω

πλάι στη φωτιά 

την ατάραχη στάχτη

ή το ρυτιδωμένο σώμα του ξύλου,

κι όλα φέρνουν σε σενα,

λες κι ό,τι υπάρχει, 

αρώματα, φως, μέταλλα

είναι μικρά πλεούμενα που ταξιδέυουν 

προς τα νησιά σου που με περιμένουν.

Ωστόσο, 

αν λίγο λίγο πάψεις πια να μ' αγαπάς

θα πάψω κι εγώ να σ' αγαπώ λίγο λίγο.

Κι αν ξαφνικά 

με ξεχάσεις 

μην ψάξεις να με βρεις 

θα σ' έχω λησμονήσει.

Από τη συλλογή "Ερωτικά Ποιήματα"

Δίγλωσση έκδοση, Απόδοση: Αγαθή Δημητρούκα

Εκδόσεις Πατάκη

Pablo Neruda | Γεννιέται σαν σήμερα το 1904

Ξεσηκωμενη Αμερικη

Η γη μας, γη πλατιά, ερημιές, πλημμύρισε
βουητό, μπράτσα, στόματα. Μια βουβαμένη
συλλαβή άναβε λίγο λίγο, συγκρατώντας το
παράνομο ρόδο, ωσότου οι πεδιάδες
δονήθηκαν όλο σίδερο και καλπασμό.

 Σκληρή η αλήθεια σαν αλέτρι.

 Έσκισε τη γη, θεμελίωσε τον πόθο, έπνιξε
 τις φύτρες της προπαγάνδας τους και
 λευτερώθηκε, μέσα στη μυστική άνοιξη.
 Είχε βουβαθεί το λουλούδι της, είχε
 κυνηγηθεί το συναγμένο φως της, είχε
 χτυπηθεί το μαζικό της προζύμι, των
 κρυμμένων λάβαρων το φιλί, αυτή όμως
 ξεπετάχτηκε σκίζοντας τοίχους,
 αποσπώντας τις φυλακές απ῾ τη γη.

 Κούπα της έγινε ο σκούρος λαός, παράλαβε
 το εξοστρακισμένο υλικό, το διάδωσε στις
 θάλασσας τα πέρατα, το κοπάνισε σ῾
 αδάμαστα γουδιά, και βγήκε με χτυπημένες
 σελίδες και με την άνοιξη στο δρόμο. Ώρα
 χτεσινή, ώρα μεσημεριού, ώρα σημερινή
 ξανά, ώρα καρτερεμένη / ανάμεσα στο
 λεφτό που πέθανε και σ῾ αυτό που γεννιέται,
 στην αγκαθιασμένη εποχή της ψευτιάς.

 Πατρίδα έχεις γεννηθεί από ξυλοκόπους,
 από τέκνα αβάφτιστα, από μαραγκούς, από
 κείνους που δώσαν σαν παράξενο πουλί
 μια σταγόνα αίμα πετούμενο, και σήμερα θα
 γεννηθείς και πάλι σκληρή, μες από κει που
 ο προδότης και ο δεσμοφύλακας σε
 πιστεύανε παντοτινά θαμμένη.

 Σήμερα, όπως και τότε, θα γεννηθείς απ’ το λαό.

 Σήμερα θα βγεις μες απ’ το κάρβουνο και τη
 δρόσι. Σήμερα θα καταφέρεις να τραντάξεις
 τις πόρτες με χέρια κακοπαθιασμένα, με κομμάτια
 ψυχής που περισώθηκε,
 με δέσμες από βλέμματα που ο θάνατος δεν έσβησε:
 εργαλεία φοβερά κάτω απ῾ τα κουρέλια,
έτοιμα για τη μάχη.

ήμερα, όπως και τότε, θα γεννηθείς απ’ το λαό. Σήμερα θα βγεις μες απ’ το κάρβουνο και τη δρόσο Σήμερα θα καταφέρεις να τραντάξεις τις πόρτες με χέρια κακοπαθιασμένα, με κομμάτια ψυχής που περισώθηκε, με δέσμες από βλέμματα που ο θάνατος δεν έσβησε: εργαλεία φοβερά κάτω απ’ τα κουρέλια, έτοιμα για τη μάχη. Πηγή: www.lifo.gr

To ποίημα της ημέρας: Σονέτο 27[Γυμνή είσαι τόσο Απλή] | Pablo Neruda

Καλησπέρα

Ένα ποίημα του Πάμπλο Νερούδα, στη σημερινή στήλη. Ένας ποιητής επαναστάτης, ένας

ερωτικός ποιητής, που έμελλε να είναι η φωνή ενός ολόκληρου λαού, του λαού της Χιλής,

ενάντια στην τυραννία και την καταπίεση.

PABLO NERUDA

ΣΟΝΕΤΤΟ 27 [ΓΥΜΝΗ ΕΙΣΑΙ ΤΟΣΟ ΑΠΛΗ…]

Γυμνή είσαι τόσο απλή σαν τό ’να από τα χέρια σου –

λεία, χθόνια, κυκλική, ελάχιστη και διάφανη·

γραμμές σελήνης έχεις, μονοπάτια μήλινα:

γυμνή είσαι αδυνατούλα σαν το στάρι το γυμνό.

Γυμνή είσαι γαλανή, όμοια με τη νύχτα στην Κούβα –

περιπλοκάδες κι άστρα στεφανώνουν τα μαλλιά σου·

γυμνή είσαι απέραντη, θεόρατη και κίτρινη

σαν καλοκαίρι δίπλα σ’ εκκλησιά χρυσαφωμένη.

Γυμνή είσαι τοσηδά, σαν το μικρό νυχάκι σου·

καμπύλη, ρόδινη, απαλή σαν πώς γεννιέται η μέρα,

σαν πας και χώνεσαι στα καταχθόνια του ντουνιά

λες κι είναι σήραγγα μακριά, όλο δώματα αόμματα:

η διαύγειά σου ντύνεται, φυλλορροεί και σβήνει

και, πάλι, πιο μετά, δικό σου χέρι γίνεται.

Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής