Ενοικιαζόμενα Δωμάτια | Διονύσης Μαρίνος | Μικροδιήγημα

Επιμέλεια :Μαρίνα Καρτελιά

Ενοικιαζόμενα Δωμάτια 

Εκείνη την περίοδο ζούσαν σε ένα δυάρι στο Κουκάκι: νοικιασμένο, όπως πάντα. Μόλις είχαν εγκατασταθεί και ήδη σχεδίαζαν την επόμενη φυγή τους. Δεν ήταν το αυξημένο νοίκι ή οι δύστροποι γείτονες που τους αποθάρρυναν.

Ο Διομήδης έλεγε χαριτολογώντας πως είναι ο Τσβάιχ των ενοικιαστών – μόνιμα σε κατάσταση αναχώρησης για κάπου αλλού. Η Μαρίνα του απαντούσε πως κι αυτή, τότε, ήταν η Λόττε του. Φεύγοντας, πάντα άφησαν πίσω τους κάτι δικό τους: ένα πουκάμισο, μια γραβάτα, ένα κραγιόν. Ήταν το συνθηματικό της επιστροφής. Τους έπαιρναν τηλέφωνο οι νέοι νοικάρηδες να πάνε να πάρουν τα ξεχασμένα, αλλά ποτέ δεν το έκαναν. Άφηναν τον κοινό τους βίο απλωμένο σ' όλη την Αθήνα.

Από το Κουκάκι έφυγαν ο καθένας μόνος του με τακτοποιημένες τις βαλίτσες. Έτσι τα έφερε ο χρόνος. Τίποτα δεν έμεινε στο διαμέρισμα να μαρτυράει την παρουσία τους. Ούτε μια τρίχα στο πάτωμα. Ο ιδιοκτήτης, δείχνοντας το διαμέρισμα σε ένα νεότερο ζευγάρι, καυχήθηκε για την πραμάτεια του: αυτό το σπίτι είναι τυχερό. Κανείς δεν φεύγει από εδώ χαμένος.

Τα παιδιά το νοίκιασαν δίχως δεύτερη σκέψη. Ήταν πολύ νωρίς ακόμη για να ξέρουν.



Διονύσης Μαρίνος



(Tο διήγημα προέρχεται από προσωπική ανάρτηση του συγγραφέα στο λογαριασμό του στο fb, ενώ στο Σελιδοδείκτη εδώ θα βρείτε λεπτομέρειες για το τελευταίο βιβλίο του ΄Οπως κι αν έρθει αυτό το βράδυ και ένα μικρό απόσπασμα από Το πρόβλημα με το ταβάνι που περιλαμβάνεται σ΄αυτό).

Απόσπασμα | ΄Οπως κι αν έρθει αυτό το βράδυ | Διονύσης Μαρίνος

Από το διήγημα

"Το πρόβλημα με το ταβάνι".

[...]

΄Ολα έγιναν τόσο απλά, τόσο φυσικά. Επομένως τι μπορούσαμε να φαντασούμε ; Ποιοι είμαστε εμείς που θα σκεφτόμασταν κάτι άλλο από αυτό που έγινε; Στην αρχή αντιμετωπίσαμε την κατάσταση με καυστικό γέλιο. Τόσο απλά το μπετόν ράγισσε - ανεπαίσθητα στην αρχή, σαν τρίχα πάνω στο πέτο του σακακιού - κι ύστερα άνοιξε διάπλατα απλώνοντας έναν πελώριο ουρανό μέσα στο δωμάτιο. Οι κολόνες υποχώρησαν αισθητά, έγιναν αβαρείς και πάνω από τα κεφάλια μας κάτι το εντελώς πρωτόγνωρο, το κενό άρχισε να κουνιέται - σαν εξέδρα που επέπλεε μέσα στη θάλασσα. Το απόλυτο κενό, κεντημένο με ξέφτια γαλάζιου ουρανού και με κάτι πιτσιλιές που πρέπει να ήταν παραγεμισμένα σύννεφα, μας χαιρετούσε. Ανταποδώσαμε ευγενικά τον χαιρετισμό.

Για μέρες δεν μας έκανε τίποτα εντύπωση. Τα απογεύματα καθόμασταν όπως πάντα στον καναπέ, βλέπαμε τηλεόραση, μαλώναμε ποιο πρόγραμμα θα επιλέξουμε να παρακολουθήσουμε (ο μπαμπάς πάντα κέρδιζε γιατί ήθελε να δει αθλητικά) και όταν η διένεξη τερματιζόταν με το φαγητό μας άηχα, εξουθενωτικά, πού και πού σηκώναμε τα μάτια προς την τρύπα (μια στάλα, μόνο όσο κρατάει ένα δευτερόλεπτο) και αμέσως επιστρέφαμε στα παλιά και στα συνηθισμένα. Ο καθένας στον εαυτό του. Ακόμα και οι συγγενείς και οι φίλοι που έρχονταν να μας επισκεφτούν - αν και αυτό δεν γινόταν πολύ συχνά καθώς ο μπαμπάς τους απεχθανόταν όλους - ακόμα και τότε κανένας δεν θεωρούσε πως κάτι το αγωνιώδες και επιτακτικό είχε επιβληθεί στο σπίτι μας και στις ζωές μας. Οι μεγάλοι συζητούσαν για τα πολιτικά αερίζοντας δίχως κόμα τα μεθυσμένα στόματά τους, οι γυναίκες ξεκινούσαν το κουβάρι του κουτσομπολιού χαμηλώνοντας τη φωνή για να μη βγαίνουν τα λόγια τους έξω από το τρύπιο ταβάνι κι εμείς, τα παιδιά, παίζαμε ήσυχα χωρίς να διαμαρτυρόμαστε πλέον για την κάπνα από τα βρομοτσίγαρά τους. Τι ευτυχία : ο πηχτ΄ςο αέρας του σαλονιού ανανεωνόταν συνεχώς με έναν εντελώς φυσικό τρόπο.

Το πρόβλημα δημιουργήθηκε όταν ένα βράδυ άρχισε να βρέχει. ΄Ηταν επόμενο. Βυθισμένοι στη χαρά ενός θερμού και ανεκτίμητου καλοκαιριού, είχαμε ξεχάσει τη φυσιολογική αλληλουχία των εποχών που δεν θα ήταν πάντα με το μέρος μας. Εν μέσω καύσωνα ήταν όντως, ιδεώδης κατασκευή αυτή η έλλειψη κατασκευής πάνω από τα κεφάλια μας. Δεν χρειαζόταν καν να χρησιμοποιήσουμε τα κλιματιστικά μηχανήματα για να αντισταθούμε στις καυτές μάζες που έγδερναν τα σώματά μας. Η ιδέα ήταν της μαμάς και την ακολουθήσαμε όλοι με ικανοποίηση. Ο μπαμπάς και η μαμά κοιμόντουσαν αγκαλιά στον καναπέ του σαλονιού κι εμείς, τα παιδιά, στο πάτωμα, που στα μάτια μας φάνταζε ως ο ιδανικός χώρος για παιχνίδι μέχρι το πρωί. ΄Ωσπου ήρθε το φθινόπωρο και όλα άλλαξαν δραματικά. Στην αρχή σιγανά, σαν μικρές νεογέννητες σπίθες, οι στάλες έσκαγαν πάνω στα κεφάλια μας, στις πλάτες των επίπλων στην τηλεόραση. Μέχρι που τη βραχυκύκλωσε. Και τότε καταλάβαμε πως κάτι συνέβαινε σ΄αυτό το σπίτι. Ο καθένας, βέβαια, είχε να σκεφτεί για τις δικές του απώλειες, που δεν ήταν απαραίτητα ίδιες με του διπλανού του. Η αδερφή μου, ας πούμε, άρχισε να κλαίει όταν είδε το τετράδιο με τις χαλκομανίες της να μοιάζει με φουσκωμένο λάχανο και οι παιδικοί της ήρωες, που με επιμέλεια τους είχε κολλήσει έναν έναν ανά φύλλο τετραδίου να έχουν μετατραπεί σε ζαρωμένα ζωάκια. Η μαμά στεναχωρήθηκε για τον καναπέ, καθώς ήξερε πολύ καλά πως η αλκαντάρα ήταν ακριβό ύφασμα που δεν μπορείς κάθε μέρα να το αγοράζεις για να ντύσεις τα διακοσμητικά σου όνειρα. Εγώ πάλι, μέσα σε αυτόν τον απροσδιόριστο βούρκο, δεν μπορούσα να παίξω μπάλα όπως συνήθιζα κάθε απόγευμα. ΄Ενας συμμαθητής μου με ενημέρωσε για την ύπαρξη ενός αθλήματος που ονομαζόταν γουότερ πόλο και το οποίο συνδύαζε με θαυμαστό τρόπο την μπάλα με το νερό. Αλλά [...]

Το πρόβλημα με το ταβάνι, Διονύσης Μαρίνος, από τη συλλογή διηγημάτων

΄Οπως και αν έρθει αυτό το βράδυ, εκδόσεις Μελάνι.

Σελιδοδείκτης | ΄Οπως κι αν έρθει αυτό το βράδυ | Διονύσης Μαρίνος

Γράφει η Μαρίνα Καρτελιά.

''Ποιος λόφος με κέρασε ανηφόρα;''

Για την πένα του Διονύση Μαρίνου είχα ιδέα πριν διαβάσω το βιβλίο αυτό, μιας και η "γνωριμία" μου με κείνον έγινε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πρώτα από κριτικές βιβλίων κι ύστερα με δικά του γραπτά σε αναρτήσεις του.Για το βιβλίο είχα ακούσει πολλά και καλά σχόλια. Και κεντρίστηκα να το πάρω και να το διαβάσω, είχα ενδιαφέρον να καταλάβω τη γραφή του.


Το βιβλίο αυτό, η συλλογή 19 διηγημάτων "΄Οπως κι αν έρθει αυτό το βράδυ", δεν είναι ένα "εύκολο" βιβλίο. Σε καλεί να επιμείνεις και να θελήσεις να "δεις". Είναι μια σειρά από διηγήματα με σφιχτή γραφή, με λέξεις και εικόνες ασυνήθιστες, αλλά απόλυτα ζωντανές. Η γραφή είναι δωρική και οι καταστάσεις που ξετυλίγει αναπτύσσονται με πολύ άμεσο τρόπο, με δυνατές περιγραφές και σε ατμόσφαιρα συχνά ταραχώδη, ταυτόχρονα και με μια παράξενη ηρεμία του αμετάκλητου. ΄Η έστω του αναπόφευκτου.


Η πλοκή στις ιστορίες κινείται με αριστοτεχνικό τρόπο ανάμεσα στο πραγματικό και στο φανταστικό, η διήγηση είναι γεμάτη παραβολές και σύμβολα. Στο ένα τέταρτο του βιβλίου αισθάνθηκα την ανάγκη να εκφράσω έναν υπότιτλο που μάλλον λειτούργησε μέχρι το τέλος ως μπούσουλας για μένα, ώστε να καταγράψω απόλυτα αυτό που μέσα μου αναδύθηκε ως θέμα :


Η μέγγενη του ανομολόγητου.


Γιατί πράγματι, σε μένα έτσι μίλησε το βιβλίο και οι ιστορίες του. Ως μια αποτύπωση ιστοριών, διαφορετικών μεταξύ τους αλλά με κοινό παρανομαστή, το ανείπωτο. Οι αλήθειες που κυκλοφορούν και τρυπώνουν στις σχέσεις και δεν ειπώνονται, γίνονται κουβάρια αξεδιάλυτα, τυλίγουν τους εμπλεκόμενους στη σήψη των καθωσπρέπει κοινωνικών συμπεριφορών, στη σιωπή, στην αποφυγή της απτής πραγματικότητας, επειδή απλά φοβούνται ή αρνούνται να την αντιμετωπίσουν.


Ο συγγραφέας στη δική μου αντίληψη προσωποποιεί ή αντικεμενοποιεί τις ελλείψεις αυτές, την αδράνεια, την αδιαφορία, το φόβο, σε υπερφυσικές διαστάσεις του μύθου ενίοτε.... Αλλά όλα, αντικείμενα, σπίτια ολόκληρα, διαδρομές, αντιδράσεις, φωνάζουν αυτό που για μένα αποτελεί και το λόγο που με βρήκε αυτό το βιβλίο :


Το πόσο αφήνουμε αξεδιάλυτα τα μυστήρια των συναισθημάτων, τα θάβουμε, τα πνίγουμε, ή τα αγνοούμε, για να ισορροπήσουμε. Μέσα στην πραγματικότητα αυτή της ψευδαίσθησης ότι μπορούμε έτσι να "λειτουργούμε", μια άλλη, εξίσου απτή πραγματικότητα, αυτή της εσωτερικής μας πάλης, ενυπάρχει και δουλεύει υπόγεια. Και είναι θέμα χρόνου να εκδηλωθεί.


Το μήνυμα επομένως που λαμβάνω, είναι αυτό. Να μην αφήσουμε να εξελιχθεί προς το χειρότερο
η οποιαδήποτε κατάσταση μας δεσμεύει, μας πιέζει, μας ξεβολεύει. Να μην παραιτηθούμε από την αναζήτηση του εσωτερικού εαυτού. Να μην αρνηθούμε την πραγματικότητα γιατί είναι ζοφερή. Να κάνουμε ό,τι περνάει απ΄το χέρι μας για να διαχειριστούμε τα συναισθήματα και τις σχέσεις μας. Και αυτό κάπου καλύτερα θα μας βγάλει. ΄Οσο δύσκολο κι αν είναι αυτό, όσο επώδυνο ή αιματηρό, όπως σε πολλές εικόνες του βιβλίου, κι αν είναι.


Η απομόνωση δεν είναι λύση. Η εσωστρέφεια επίσης. Είναι για λίγο. ΄Υστερα τα σπίτια, πιθανόν, των διηγημάτων του Διονύση Μαρίνου καταρρέουν, παύουν να κρατούν εσώκλειστους - ως την παθογένεια ή την ψυχοπαθολογία συχνά - τους ενοίκους τους, γεμίζουν τρύπες, φωνάζουν την αλήθεια.


Με συγκλόνισαν ιδιαίτερα "Το πρόβλημα με το ταβάνι", "Παπαγάλος ΄Αρα", "Η καινούργια μαμά" και "Το τρακάρισμα" για λόγους που δεν εξηγούνται ακριβώς, έχουν να κάνουν με τα βιώματά μου και την ταύτισή μου με τις σκέψεις και τα συναισθήματα σε παρόμοιες καταστάσεις με αυτές που περιγράφονται εκεί....

Τελείωσα το βιβλίο με μια αίσθηση δικαίωσης. Είχα δίκιο. Που έμεινα να βρω το αίτιο και το αιτιατό. Το βιβλίο αυτό είναι καλή λογοτεχνία και έχει να πει πράγματα. Δε δίνει απαντήσεις, όμως τα ερωτήματα τα θέτει. Μας θέτει κι εμάς. Στους εαυτούς μας μπροστά χωρίς παραμορφωτικούς καθρέφτες. ΄Εχει την τιμιότητα να μας δείξει τη ζωή όπως θα μπορούσε να γίνει αν δεν προσέξουμε.


Προσωπικά, ήταν ακόμη μια δημιουργική ανάγνωση που σας τη συστήνω. ΄Εκλεισα το βιβλίο με μια εκτός πραγματικότητας φυσικά προσδοκία, που δεν θα την αφήσω ανείπωτη : Να γινόταν, λέει, στ΄αλήθεια ή στο βιβλίο, να συναντηθούν κάποια στιγμή οι ήρωες όλων των ιστοριών και να αλληλεπιδράσουν .Να στήσουν μια ξέφρενη γιορτή. Με πολύ φαϊ, μουσική και γέλια.


Και επιτέλους να μιλήσουν. Για να ιαθούν. Να λυτρωθούν. Αυτοί κι εμείς. Η αρχή έγινε όμως. Μίλησε το βιβλίο.


Σε μας τους αναγνώστες τα υπόλοιπα.



΄Οπως κι αν έρθει αυτό το βράδυ, Διονύσης Μαρίνος, Εκδόσεις Μελάνι, 2017.