Silver Screen | Jojo Rabbit/Αποκρυπτογράφηση | Πάνος Λιάκος

Γράφει ο Πάνος Λιάκος.

Jojo Rabbit

   

Πρώτη φορά που ερχόταν το κορίτσι στο εργένικο διαμέρισμά μου. Ήθελα να τα έχω όλα στην εντέλεια. Έβαλα ρολόι από τις έξι και μισή μήπως και μπορέσω να σουλουπώσω κάπως τα πράγματα. Μπουφάν και παπούτσια που ήταν πεταμένα στην είσοδο μαζεύτηκαν. Τασάκια άδειασαν. Μπουκάλες ουίσκι πετάχτηκαν. Άλλαξα και το χώμα του γάτου. Έπειτα ψέκασα για να μυρίζει θεϊκά. Αυτά μπροστά. Γιατί στο γραφείο μου, με τόσα βιβλία, τετράδια και χαμό δεν προλάβαινα να βάλω μια σειρά.

Το κουδούνι χτύπησε τις 20:20 ακριβώς. Μια τελευταία γενική ματιά. Σπρώχνω κάτι κάλτσες κάτω από τον καναπέ. Εκείνη ανεβαίνει με το ασανσέρ. Της ανοίγω, φιλιόμαστε, νιώθει οικεία αμέσως και κάθεται στον καναπέ. Ήρθε και ο γάτος από μέσα και έπιασε να γουργουρίζει. Να μην της έδειχνα και το υπόλοιπο σπίτι; Γραμμή για το γραφείο. Παντού στοίβες με βιβλία. «Θα με διώξουν καμιά μέρα τα βιβλία από δω μέσα», της λέω. Το μάτι της πέφτει σε μια από τις στοίβες. Δυο τεύχη του New Yorker, ένας τόμος του Γιούγκερμαν του Καραγάτση, ένας τόμος της Taschen για το φιλμ νουάρ, το Καζίνο του Μάρτιν Σκορσέζε (τι δουλειά έχει το DVD εδώ;) και τρία Moleskine τετραδιάκια. Πιάνει το πρώτο από τα τρία- ωχ, κάνε να μην ανοίξει εκείνο από το ταξίδι στην Αμερική, σκέφτομαι. 

-Ταινίες! Τι άλλο;, μου λέει. Εδώ κρατάς τις σημειώσεις σου; 

-Σωστά! Για πήγαινε στην τελευταία γραμμένη σελίδα. 

-Jojo Rabbit.

-Πολύ ωραία. Τώρα προσπάθησε να αποκρυπτογραφήσεις και τη γραμμική μου Β’. 

-Θα προσπαθήσω. Λοιπόν…(Αρχίζει να διαβάζει από μέσα) Υποψήφ.2020: ταινίας, Β’ γυναικείου (Γιόχανσον), σεναρίου εκ δ. (Τάικα Γουαιτίτι), κοστούμια, σκηνογραφία, μοντάζ (Τομ Ήγκλς). Καλά τα πάμε μέχρι στιγμής. Αλλά τι είναι αυτό το σενάριο εκ δ. ; 

-Χα χα, πολλά τα γράφω έτσι σύντομα για να κερδίζω χώρο. Αυτό σημαίνει σενάριο εκ διασκευής- όπως το λέει και ο δάσκαλος Τιμογιαννάκης. Είναι δηλαδή ένα σενάριο που βασίζεται σε κάποιο βιβλίο, θεατρικό έργο ή κόμικς. Αυτό το σενάριο του τύπου που σκηνοθέτησε κιόλας την ταινία, του Τάικα Γουαιτίτι, είναι από βιβλίο.

-Κατάλαβα. Έχω δει τη διαφήμιση για την ταινία στην τηλεόραση. Τι παίζει ακριβώς; 

-Είναι μια αντιναζιστική σάτιρα. Είναι δηλαδή μέσα στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήρωας είναι ένα παιδάκι όπου έχει φάει κόλλημα με το Χίτλερ και θέλει να γίνει ο πιο πιστός του ακόλουθος. Σε μερικές σκηνές τον δείχνει να συνομιλεί μαζί του, στη φαντασία του. 

-Ενδιαφέρον ακούγεται. Έχω δει το La vita è bella με εκείνον εκεί τον ιταλό τον καραφλούλη που κι αυτό σάτιρα ήταν. 

-Ακριβώς. Γενικά το Jojo Rabbit δεν με ενθουσίασε τόσο όσο η ταινία του Μπενίνι που λες, αλλά σίγουρα παρακολουθείται με περιέργεια, με ευχαρίστηση ενώ έχει και πλούτο συναισθημάτων. 

-Μάλιστα! Για να δούμε παρακάτω τι λες… Σύ-σ-παση χαρ/α ΑΜΕΣΩΣ.

-Για να δω, για να δω (Την πιάνω από τη μέση ενώ ρίχνω ματιά στο τετραδιάκι). Όχι σύσπαση, μωρό μου. Σύσταση γράφω. 

-Τι εννοείς; 

-Εννοώ ότι αμέσως μαθαίνουμε ποιος είναι ο χαρακτήρας, το παιδάκι δηλαδή, και το κόλλημά του με το Χίτλερ. Κι αυτό είναι και ένδειξη πολύ καλού σεναρίου. Σε βάζει αμέσως στο πλαίσιο. Για συνέχισε…

-Λες Επιδείξεις και ΣΚΗΝΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. 

-Α, ναι. Και πάλι με το σενάριο έχουν να κάνουν αυτά. Δείχνει ότι στα παιδικά ναζιστικά τάγματα αυτοί οι γελοίοι έκαναν επιδείξεις πολεμικού οπλισμού στα παιδιά, ασκήσεις αποφυγής Εβραίων και άλλες τέτοιες κατηχήσεις. Είναι σάτιρα, οπότε τους παρουσιάζει γελοίους όλους αυτούς τους ναζιστές. Ο Σαμ Ρόκγουελ παίζει ένα ναζιστή λοχαγό. Τον ξεφτιλίζει τόσο υπέροχα το έργο. Κι ο ίδιος που είναι θαυμάσιος στους β’ ανδρικούς ρόλους πατάει πάνω σε αυτό το σενάριο και το υπονομεύει κι άλλο αυτό το καθίκι. Τον κάνει όμως και ανθρώπινο, όχι καρικατούρα. Αλλά του έχει και μια τελική σκηνή ο Γουαιτίτι το κάτι άλλο. Το άλλο που λέω περί σκηνής αιτιολόγησης… εννοώ την αιτιολόγηση του τίτλου της ταινίας. Δηλαδή υπάρχει μια σκηνή που μας δείχνει πώς το παιδάκι πήρε το παρατσούκλι Rabbit. 

-Κατάλαβα. Τώρα λες Πρώτη σκηνή Σκάρλετ-Τζότζο. Ενδυματολογία.

 

-Α, ναι. Η Σκάρλετ Γιόχανσον δίνει μια τρομερή ερμηνεία εδώ. Γι’ αυτό πήρε και υποψηφιότητα για Όσκαρ υποστηρικτικού γυναικείου ρόλου. Πρόσεξα ότι σε μια από τις πρώτες σκηνές που έχει με το γιο της, τον πρωταγωνιστή, φορούν και οι δύο πιτζάμες του ιδίου χρώματος και έτσι όπως τον αγκαλιάζει είναι σαν να γίνονται ένα. 

-Αχ, τι γλυκό αυτό! Έχει αρχίσει να με ενδιαφέρει τρελά αυτή η ταινία. Και τώρα λες Αγωνία: Πρώτη σκηνή με ΕΒΡΑΙΑ. 

-Πρόσεξε. Όλοι οι δάσκαλοι του σεναρίου λένε ότι ένα καλό σενάριο, ανεξαρτήτως είδους, θα πρέπει να βασίζεται στο μυστήριο ώστε να θέλει ο θεατής να παρακολουθήσει τη συνέχεια. Ε, λοιπόν, ο τρόπος όπου με τη σύμπλευση σεναριακής γραφής και μοντάζ μεταφέρεται σε εμάς η ένταση του πρωταγωνιστή κατά την πρώτη συνάντηση με την Εβραία που η μητέρα του κρύβει στο σπίτι είναι εξαιρετικός. Κόβει την ανάσα. Θρίλερ σχεδόν. Απόλαυσα τα γυρίσματα αυτής της ταινίας. Μια στιγμή χιούμορ, την επόμενη θρίλερ, την άλλη κλαις.

-Έκλαψες κιόλας, αγάπη μου;

-Διάβασε την πιο κάτω σημείωση και θα σου εξηγήσω…

-Εκεί που υποδύεται ΚΑΙ τον πατέρα/ «Η αγάπη είναι το πιο δυνατό πράγμα στον κόσμο».

-Πω, δυο σκηνάρες. Και πάλι με τη Σκάρλετ. Με έκανε να κλάψω, ίσως και η πιο μεστή ερμηνεία της στη μέχρι τώρα καριέρα της. Διδάσκει στο γιο της και σε εμάς αγάπη. Ντύνεται τα ρούχα του πατέρα του, τον υποδύεται και τον κάνει να φανταστεί ότι εκείνος θα έλεγε «να την προσέχεις, είσαι ο άνδρας του σπιτιού». Παίζει στο γήπεδό του η μάνα, στο γήπεδο της φαντασίας- γιατί μην ξεχνάς ότι αυτό το μουρλό νομίζει ότι μιλάει με τον Αδόλφο… μέχρι να έρθει ο έρωτας για τη μικρή Εβραία. Το δεύτερο που σημείωσα είναι ατάκα της μάνας. Ίσως η ουσία του ρόλου της Σκάρλετ. Τώρα που το σκέφτομαι, και στο La vita è bella η ουσία βρισκότανε σε αυτή τη λέξη. " L'amor che move il sole e l 'altre stelle".

 

-Τελευταία σημείωση… Μια χαρά δεν τα πηγαίνω; 

-Περίφημα τα πήγες μέχρι εδώ. 

-ΕΠΙΛΟΓΟΣ- ΠΡΟΛΟΓΟΣ-ΑΝΤΙΘΕΣΗ

-Αχά. Κι αυτή είναι η ουσία ενός σεναρίου με αρχή, μέση και τέλος που θέλει να κινείται πάνω στα αριστοτελικά διδάγματα. Δηλαδή ο ήρωας του έργου, μετά την περιπέτεια που έχει περάσει να βγει εντελώς διαφορετικός. Κι εδώ αφήνει πίσω του το Χίτλερ και ασπάζεται ξεκάθαρα τα διδάγματα της μητέρας του. Αφήνεται, χορεύει, αγαπά. Κι ας πάνε τα καθάρματα οι ναζί στην κρεμάλα. 

-Θέλω να το δω, μωρό μου! 

-Θα πάμε. Μαζί. Έχω τόσο καιρό να φάω ποπ-κορν. Θέλω οπωσδήποτε κιόλας να ξαναδώ αυτή την ερμηνεία της Σκάρλετ. Αυτή μού έμεινε πιο πολύ. Αυτή η αιθέρια μάνα. 

-Να πάμε, αγάπη μου! (Κλείνει το τετραδιάκι και το αφήνει πίσω στη στοίβα. Πάλι καλά που δεν πέτυχε τα διηγήματα που έγραφα πριν δυο χρόνια στην Ουάσινγκτον. Τη φιλάω. Κοιτώ αυτά τα πράσινα μάτια!). Πείνασες, ε; Πάμε να βάλουμε τα μακαρόνια να γίνονται;

-Swell! 

Για να δείτε πού παίζεται η ταινία πατήστε εδώ