Ο αληθινός Sherlock Holmes | Ελλάδα Κράλλη

Ήταν πραγματικά μια πρόκληση να ερευνήσω για τον διάσημο ντετέκτιβ Sherlock Holmes. Αυτός ο χαρακτήρας δημιουργήθηκε από τον συγγραφέα Sir Ignatius Arthur Conan Doyle. Ποια ήταν η έμπνευση όμως πίσω από αυτόν τον χαρακτήρα;

     Το 1877 ο Doyle μόλις 18 χρονών σπούδαζε ιατρική στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Θαύμαζε πολύ έναν καθηγητή του τον Joseph Bell. Ήταν ικανότατος στις διαγνώσεις ασθενών, αλλά όχι μόνο. Μπορούσε να καταλάβει τον χαρακτήρα ενός ατόμου, ακόμα και να μην τον έχει γνωρίσει ποτέ. Ο Doyle είχε γράψει στην αυτοβιογραφία του ένα περίφημο παράδειγμα ενός άντρα, που εμφανίστηκε στον Bell χωρίς να του δώσει πληροφορίες για τον εαυτό του. Μα μετά από αυτή την καλή εξαπάτηση ο Bell είχε δώσει το εξής συμπέρασμα για τον άνθρωπο που δεν είχε γνωρίσει ποτέ πριν: 

«Λοιπόν, αυτός ο άνθρωπος υπηρέτησε στον στρατό, μα όχι για πολύ... Ένα σύνταγμα στο Highland… δεν ήταν αξιωματικός της επιτροπής… και βρισκόταν στο Μπαρμπάντος». 

     Ο Bell είχε βγει σωστός σε όλα και εξήγησε το γιατί:

 «Αυτός ο άνθρωπος είναι ένας άνθρωπος με σεβασμό. Δεν αφαίρεσε το καπέλο του. Δεν το κάνουν αυτό στο στρατό, αλλά έχει μάθει πολιτισμένους τρόπους. Έχει αέρα εξουσίας και είναι Σκοτσέζος. Με το θέμα του Μπαρμπάντος είναι γιατί θέλει να επισκεφτεί έναν γιατρό λόγω ελεφαντίασης και τα σκωτσέζικα συντάγματα βρίσκονται επί του παρόντος στο συγκεκριμένο νησί». 

     Κατά τη διάρκεια του δεύτερου έτους του ο Bell τον ξεχώρισε και τον έκανε υπάλληλο εξωτερικών ασθενών. Στην ουσία έγινε ο Watson του Bell. Μετά από δέκα χρόνια ο Doyle ξεκίνησε να γράφει το πρώτο του έργο. Όταν είχε στείλει αργότερα ένα γράμμα στον Bell γράφοντας, ότι χωρίς εκείνον δεν θα υπήρχε ο Sherlock Holmes. Ο ίδιος του απάντησε μετά από καιρό, δηλώνοντας ότι ο Doyle ήταν ο Sherlock Holmes και ότι το ήξερε αυτό πολύ καλά.

     Εκτός από τον Joseph Bell υπήρξε και μια άλλη πηγή έμπνευσης για την δημιουργία του χαρακτήρα του. Ο Sir Henry Duncan Littlejohn ήταν αστυνομικός χειρούργος του Εδιμβούργου το 1854 και συχνά συνεργαζόταν με τον Joseph Bell σε διάφορες έρευνες. Είχε διδάξει τον Doyle ότι γνώριζε για την ιατροδικαστική. Η πιο βασική του επιρροή όμως ήταν ο Edgar Allan Poe από τον φανταστικό ντετέκτιβ των ιστοριών του, τον C. Auguste Dupin ("Οι δολοφονίες της οδού Μοργκ", "Το μυστήριο της Μαρί Ροζέ"). Ορμώμενος από τέτοιες επιρροές, έφτασε, το 1887, στα 27 του χρόνια να γράψει το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο "A Study in Scarlet". Δεν είχε τόσο καλά αποτελέσματα μιας και θεωρήθηκε αποτυχία. Ήταν την εποχή που ο Doyle βρισκόταν σε μια χειρουργική επέμβαση γιατρού στο Portsmouth. Είχε απορριφθεί από πολλούς εκδότες μα τελικά κατάφερε να εκδοθεί από την Beeton’s Christmas Annual, αλλά δεν μπόρεσε να πουλήσει όσο θα έπρεπε και βυθίστηκε πριν καλά - καλά ξεκινήσει.

     Βρέθηκαν όμως άτομα που θαύμασαν το βιβλίο του. Ένας από αυτούς ήταν ο συντάκτης του περιοδικού Lippincott’s Monthly Magazine, Joseph Stoddart . Σε ένα πάρτι δείπνου το 1889 τον έπεισε να γράψει και δεύτερο μυθιστόρημα. Στο δείπνο βρισκόταν και ο Oscar Wilde. Ήταν κι εκείνος ένας ακόμη θαυμαστής του και τον παρότρυνε επίσης να συνεχίσει την συγγραφή. Το 1890 που γράφτηκε το δεύτερο μυθιστόρημα του Doyle με τίτλο The Sign of the Four, ο Wilde είχε γράψει το μοναδικό του μυθιστόρημα με τίτλο The Picture of Dorian Gray.

     Κανονικά θα ονόμαζε τον ντετέκτιβ Sherrinford, αλλά το Sherlock είχε καρφωθεί στη μνήμη του από έναν παίχτη κρίκετ. Του Doyle του άρεσε να παίζει κρίκετ και μεταξύ του 1887 και του 1907 έπαιξε δέκα αγώνες πρώτης κατηγορίας στο Marylebone Cricket Club. Δεν ήταν μάλλον τυχαίο που η περιοχή Marylebone ήταν κοντά στην οδό Baker.

     Ο William Gillette ήταν ένας λόγος ενθάρρυνσης για να συνεχίσει τα έργα του. Ήταν ένας αμερικανός ηθοποιός, μεγαλωμένος στη Hartford από ευκατάστατη οικογένεια. Θαύμαζε τις ιστορίες με τον διάσημο ντετέκτιβ και του έστειλε γράμμα ζητώντας την άδεια του να ανεβάσει μια μικρή θεατρική παράσταση. Ο Doyle μετά χαράς όχι μόνο έδωσε την άδεια του, αλλά ήθελε να τον γνωρίσει προσωπικά. Ο Gillette ήταν ο πρώτος ηθοποιός που ενσάρκωσε τον Sherlock Holmes 1300 φορές πάνω στη σκηνή. Ήταν δική του ιδέα ότι ο Sherlock Holmes έπρεπε να φοράει το συγκεκριμένο καπέλο και καθώς έκανε πρόβα του φάνηκε χρήσιμη και η πίπα στο να έχει μια καλύτερη προφορά. Μαζί με τον Doyle είχαν γίνει πολύ καλοί φίλοι. Η αγάπη του Gillette τον ενέπνευσε πάρα πολύ. Η πίστη τους στον θεό τους βοήθησε σε δύσκολες στιγμές. Τα πιστεύω του Gillette φαίνονται στο πανέμορφο κάστρο του με αρκετούς σταυρούς που υπάρχουν. Πλέον το κάστρο του έχει γίνει ένα μνημειώδες κτίριο που κινεί το ενδιαφέρον πολλών τουριστών.

     Δυο διαφορετικοί συγγραφείς είχαν διαφορετική άποψη για την έμπνευση του Doyle στο να δημιουργήσει τον Sherlock Holmes. Η Angela Buckley αναφέρει τον Jerome Caminada έναν αληθινό ερευνητή που η δουλειά του ήταν παρόμοια με τον φανταστικό χαρακτήρα του Doyle. Όλα του τα έργα είχαν γραφτεί κατά τη διάρκεια της ζωής του Caminada και απεβίωσε το 1914, την χρονιά που γραφόταν το τελευταίο μυθιστόρημα του Doyle.

     Ο John J. McAleer από την άλλη πλευρά αναφέρει τον Henry David Thoreau. Ήταν ένας Αμερικανός φιλόσοφος. Ο McAleer τονίζει πως και ο Thoreau και ο Holmes ήταν πολύ καλοί παρατηρητές της ανθρώπινης φύσης και της φύσης γενικότερα. Είχαν παρόμοια μύτη και άρεσε και στους δυο η μουσική (ο Holmes έπαιζε βιολί και ο Thoreau φλάουτο). Είχαν δεξιότητα στην αφή, ήταν εργένηδες και είχαν ελαφρώς κοινωνικές συναναστροφές. Συχνά έστελνε ο κόσμος γράμματα στην φανταστική οδό 221b Baker. Κάποιοι θαυμαστές πίστευαν πως στα αλήθεια υπήρχε αυτός ο ντετέκτιβ και ζητούσαν την βοήθεια του. Φυσικά ο Doyle δεχόταν να εξιχνιάσει το μυστήριο μιας και είχε πάθει εμμονή με το έγκλημα. Συμμετείχε σε πολλά. Είχε επισκεφτεί τις σκηνές των θυμάτων του Τζακ του Αντεροβγάλτη. Είχε μελετήσει επιστολές του και έβγαλε το συμπέρασμα ότι ο Ανιχνευτής ήταν εκπαιδευόμενος και είχε ταξιδέψει στην Αμερική. Διεξήγαγε έρευνες και συχνά αμφισβητούσε τις ετυμηγορίες της κριτικής επιτροπής στο δικαστήριο.

     Ο χρησμός του σε Sir έγινε από τον βασιλιά Edward VII. Είχε γίνει αναπληρωτής λοχαγός του Surrey. Δεν χρήστηκε όμως ιππότης για τις ιστορίες του, αλλά ο κύριος λόγος ήταν η συμπεριφορά του στον πόλεμο της Νότιας Αφρικής. Μια σημαντική λεπτομέρεια που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι δεν έχει γραφτεί η φράση : ‘Elementary, my dear Watson’ στα βιβλία του Doyle, απλά επειδή αναφέρονται πολύ συχνά σε διαφορετικά σημεία, ήταν μια έξυπνη ιδέα να χρησιμοποιηθούν μαζί σε μια πρόταση.

     Ο πολυαγαπημένος μας ντετέκτιβ παρουσιάστηκε πάρα πολλές φορές στον κινηματογράφο, στην ουσία σε 226 ταινίες από διάφορους ηθοποιούς με τον πιο πρόσφατο τον Benedict Cumberbatc. Όμως δεν είναι ο φανταστικός Sherlock ο πιο φημισμένος χαρακτήρας. Ο Δράκουλας παίρνει την πρώτη θέση μιας και έχει παιχτεί 236 φορές.

     Ο Doyle είχε γράψει 22 μυθιστορήματα και 16 μικρές ιστορίες. Μέσα σε αυτές υπήρχαν ιστορικά και επιστημονικής φαντασίας μυθιστορήματα εκτός από τις αστυνομικές περιπέτειες του διάσημου ντετέκτιβ. Το The Lost World (1912)ήταν ένα έργο, από το οποίο εμπνεύστηκαν ο Michael Crichton και ο Steven Spielberg για το λεγόμενο Jurassic Park.

     Οφείλω να ομολογήσω ότι δεν έχει τύχει να διαβάσω ακόμα κανένα βιβλίο του. Μέσω της έρευνας, με ιντρίγκαρε η εξιχνίαση αληθινών εγκλημάτων. Αυτό που μπορώ να τονίσω με σιγουριά είναι ότι ο Doyle έζησε σε βάθος αυτά που έγραφε. Μπορεί να είχε πειστεί ότι ήταν ο ίδιος ο Sherlock Holmes. Πολλές φορές ο γιος του επέμενε πως δεν θα μπορούσε να υπήρχε άλλος Holmes εκτός από τον ίδιο. Με πιάνει δέος με τέτοια άτομα που ζουν τη ζωή τους στα άκρα και την εκφράζουν μέσα από την τέχνη. Ήταν ένας άνθρωπος που βίωσε έντονες εποχές και που δεν τον φόβισε το γεγονός να συμμετέχει σε αληθινές δολοφονίες. Είχε ειπωθεί ότι μπορεί να ήταν ο ίδιος ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης, αλλά με ανακρίβειες . Μήπως ο ντετέκτιβ μας είχε την τάση να σκοτώνει; Αυτό δυστυχώς δεν μπορώ να το αποδείξω εκτός αν φυσικά μπω σε τέτοια επικίνδυνα χωράφια. Ίσως να το έκανα, ποιος ξέρει;