Σελιδοδείκτης | Η Περπατόπιτα του Νικήτα | Λεωφόρος ΝΑΤΟ | Νικήτας Σινιόσογλου | Μαρίνα Καρτελιά

Γράφει η Μαρίνα Καρτελιά.

Νικήτας Σινιόσογλου

ΛΕΩΦΟΡΟΣ    ΝΑΤΟ 

η περπατόπιτα του Νικήτα  

H ματιά που φτιάχνει εικόνες

είναι κρίσιμη για τον πλάνητα.

Γιατί στις εικόνες εγγράφει ο φλανέρ

τα ονειροπολήματά του

και τους δίνει μορφή κειμένου.

Walter Benjamin, Das Passagen-Werk

Ναι. Ο Νικήτας περπάτησε στη λεωφόρο Νάτο. Τώρα που το βλέπω γραμμένο νομίζω πως εκείνη τον διάλεξε γιατί έχει γράμματα τ΄όνομά του απ΄το δικό της. Μα έτσι δε συμβαίνει με όλους τους γνήσιους φλανέρ, αυτούς με το Φλάιζο (FlISO);  Αυτούς που ξεκινάνε για μας τις περιπέτειες;

Αυτό νομίζω έκανε ο Νικήτας Σινιόσογλου και για μένα, για μας. Περπάτησε με σκοπό να φτιάξει για τον κάθε αναγνώστη, τη δική του, μοναδικά φλανεροτροπούσα περπατόπιτα. Το ίδιο έκανε και για μένα. Είναι φτιαγμένη απ΄τα "υλικά" της δοκιμής του, του ταξιδιού που του φύλαξε η λεωφόρος ΝΑΤΟ, και μου χτύπησαν περισσότερο. Δε θυμάμαι βιβλίο του περισσότερο να με κεντρίζουν οι λέξεις, το νόημά τους, και να μην είναι κενό, ούτε δήθεν.

Η πτήση αυτό το σκοπό είχε, άλλωστε. Τα ψήγματα, τα σπαράγματα της διαδρομής του να τα προσφέρει αλώβητα σε μας. Τον βλέπω τώρα, να περπατάει στη λεωφόρο, φορές να υπερίπταται για να νιώσει το εσωτερικό της περιβάλλον στις φλέβες του. Σταματάει για μένα μπροστά στο νούμερο 89. Από κει αρχίζει την περπατόπιτά μου, από τη μέση.

Εκεί ζωγραφίζει πάνω στα ψηφία μια σπείρα με μολύβι. Και μου γράφει:

[΄Οσο αδύναμος κι αν είσαι, παραμένεις η φωτιά που φωλιάζει κάπου: σε μια ιδέα, σε έναν άνθρωπο, ή στην ιδέα ενός ανθρώπου.] 

Και πιο κάτω μέσα στους ντενεκέδες, βρίσκει αυτό το διαμάντι και το χώνει στην περπατόπιτα:

[ και στην αγωνία μας να ξοδευτούμε θα πάμε από δω, θα πάμε κι από κει, αρκεί να χύνεται το Είναι μας απρόσκοπτα κι ολοζώντανα, έστω σε ρείθρα γελοία και σε ντενεκέδες. Μας θέλουμε ρευστούς, όχι ριζώματα].

Παντού στο βιβλίο καταλαβαίνεις πώς είναι να είσαι φλανέρ. Γνήσιος, όχι ντεμέκ. Και συχνά διαπιστώνεις πως έχει υπάρξει, έχεις γίνει και δεν το ήξερες. Κι αυτό είναι αγιασμένο κι αξίζει όλη τη φύρα και τα χαλάσματα που έλιωσαν στην εξ ύψους περιήγηση του Νικήτα Σινιόσογλου.

Αυτό που έχει υπάρξει εκείνος, τα διαβάσματά του, τα ταξίδια και οι ανατολές, οι ρήσεις και τα κειμήλια που άγγιξε, είναι όλα παρόντα εδώ. Ανάμεσα στα σκουπίδια, στις αλλοιώσεις του πεζοδρομίου, ή στην ανυπαρξία του, η φλανεροτυπία του Νικήτα βρίσκει δρόμο να βγει, μας προσκαλεί, μας συστήνεται, μας συνεπαίρνει.

Ο νους τρέχει (τι στο καλό φλανέρισσα είμαι αν δεν τόκανε;) στις Μαύρες διαθήκες. Η οργή τους που μ΄έκανε να θέλω να πετάξω το βιβλίο στον τοίχο, είναι παρούσα εδώ, βγαίνει στις αποτυπώσεις της λεωφόρου. ΄Υστερα θυμάμαι τη μαγεμένη, αγχωτική περιήγηση στη Σιγκαπούρη.

"Τα ερείπια των λαβυρίνθων κάνουν την ίδια δουλειά μ΄έκείνους, και την κάνουν εξίσου καλά· ακόμη και τα τρίμματά τους στα κράσπεδα των λεωφόρων αρκούν για να στηθούν νοεροί λαβύρινθοι". 

Ναι, θυμάμαι πάλι το τετράδιο της Σιγκαπούρης και βρίσκω διαφορές. Η Σιγκαπούρη όπως την αποτύπωσε στις Μαύρες Διαθήκες με γέμισε άγχος. Η Λεωφόρος ΝΑΤΟ έχει καταπόνηση, αλλά μου φαίνεται πως έχει κάτι που η Σιγκαπούρη δεν είχε. Ορίζοντα.

Ο Δούναβης, [ο Νικήτας διατυπώνει Μάγκρις], είναι μια hinternationale, πάει να πει μια ώσμωση γερμανο-αυστρο-μαγιαρο-εβραϊκή, που αίρει τους συμπαγείς εθνικούς διαχωρισμούς λανθάνοντας κάτω από τα κράτη, άρα κάτι ζωντανό κι υπεράνω ανθρώπινων διαχωρισμών, ακόμη κι αν ρέει υποδόρια από τη σκοπιά μιας ιστορίας των εθνών.

Και λέγοντας αυτά, μου δίνει μια και βρίσκομαι σε άναρχη φλανερόπτηση στο Βερολίνο, μάλλον στην Λεωφόρο Υπό Τας Φιλύρας, όπου οι μεγάλες λεωφόροι και τα ανοίγματα που στοιχειώνουν τους φλανέρ, δεν έχουν την ίδια επίδραση πάνω μου. Γιατί πάντα κάπου εκεί, υπάρχει μια αψίδα, μια στοά, μια μυστική κρύπτη. Κι αυτό μου επιβεβαιώνει τη ρήση του 

Υπάρχουν, φαίνεται, τρόποι να ξαναζεί κανείς τις πιο φευγαλέες στιγμές, και ίσως ενδοξότερα από τις πρωτότυπες.

Η ιδέα της αποχύρωσης με μαγεύει. Με πάει στην εικόνα του Νικήτα, ανάμεσα σε κούτες και πάνελ στην Διεθνή ΄Εκθεση Βιβλίου στη Θεσσαλονίκη που ξεστήνεται. Φλανερίπταμαι απ΄το ένα μέρος στο άλλο, και νομίζω αυτό το χρωστώ στον υπέροχο Stimmung, τον αναγκαίο σπόνδυλο που ονομάζουμε ψυχικό τόνο και που χάρις σ΄αυτόν και μόνο τα μέρη ενός τόπου συνδέονται.

Ο Νικήτας συνεχίζει να φτιάχνει την περπατόπιτά μου, χτυπώντας δικά μου κουδούνια και υλικά που βρίσκει στα σημεία του βιβλίου και μου διαλέγει:

13. 

Ανηδονία

72. 

Κάποιοι άνθρωποι είναι μόνον καταλύτες

73. 

Ακριτομυθία. Ερωτευόμαστε ό,τι δεν αφομοιώνεται 

και δεν κατέχουμε ποτέ.  

62

Decrépitude

98

Τα αντικείμενα, οι πόλεις γερνάνε οργανικά·

η αποσάρθρωσή τους είναι εμφανής και έντιμη,

όχι σαν των ανθρώπων, όπου ποτέ δεν γνωρίζεις

ποιος πράγματι τσακίζεται και πώς.

81.

{η πτήση με φτάνει στην αγορά Μοδιάνο,

 πρωί νωρίς, με τα μαγαζιά της ακόμα κλειστά}

Χάνοντας τη μέρα, ο πλάνης ξετρυπώνει ό,τι οι άλλοι προσπερνούν,

κι έτσι τους το κλέβει και το σώζει απ΄τη λήθη.

32.

Haussmanisation

(Το μαγεμένο υλικό της περπατόπιτας 

φέρνει τον αρχιτέκτονα γιο απ΄το Λονδίνο).

Θα μπορούσα να σου γράφω ώρες, 

αλλά καλύτερα να διαβάσεις αυτό το βιβλίο, 

εν πολλοίς ένα εγχειρίδιο πλάνητα

 που αποδομείται από τη στιγμή κιόλας  

της αναγνωσής του.

Ο Νικήτας Σινιόσογλου, ολοκληρώνει την παρασκευή της περπατόπιτας, δεν συγκρατεί όμως τη μέρα γιατί δεν του χρειάζεται.

Παίρνει τον σφραγιδόλιθό του και πάνω στη ζύμη μου που φουσκώνει, εγγυάται:

Η Λεωφόρος ΝΑΤΟ  δεν φθίνει, ούτε κλείνεται στον εαυτό της,

γιατί αρνείται να θησαυρίσει κάτι που ν΄αξίζει.

Τέτοιες σχέσεις αντέχουν, αν δεν είναι κιόλας

ακατάλυτες και ανώμαλα ζείδωρες.

Nικήτας Σινιόσογλου

ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΝΑΤΟ

Εκδόσεις Κίχλη