Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2019

΄Ανω Θεατρώμεν | Σημάδια στην Ομίχλη | Λεωνίδας Παπαδόπουλος

Γράφει η Μαρίνα Καρτελιά.



Διαμάντια στην Ομίχλη.

«Οι μόνοι άνθρωποι που υπάρχουν για μένα είναι οι τρελοί,
αυτοί που τρελαίνονται να ζήσουν,
τρελαίνονται να μιλήσουν, τρελαίνονται να σωθούν,
που ποθούν τα πάντα ταυτόχρονα,
αυτοί που ποτέ δε χασμουριούνται ή λένε έστω και μία κοινοτοπία,
αλλά που καίγονται σαν τα μυθικά κίτρινα ρωμαϊκά κεριά,
που σκάνε σαν πυροτεχνήματα ανάμεσα στα αστέρια
κι από μέσα τους ξεπηδά το μπλε φως της καρδιάς τους,
κι όσοι τους βλέπουν κάνουν:
Αααα!!!!
με θαυμασμό»
Τζακ Κέρουακ (μτφ.: Λεωνίδας Παπαδόπουλος)




Για τη θεατρική παράσταση

Σημάδια στην Ομίχλη
του
Stephen Sachs




Διανομή:

Ράνια Σχίζα
Νίκος Παντελίδης



΄Οχι δεν έχω μπερδέψει τον τίτλο. Αυτός είναι. Δυο διαμάντια, ή οι δυο ηθοποιοί. Το ίδιο κάνει. H Ράνια Σχίζα, παλιά μας γνώριμη από την τηλεόραση, κι ο Νίκος Παντελίδης. Ανέβηκαν στον πρώτο όροφο, στη μικρή φιλόξενη σκηνή του Vault. Και έλαμψαν για 90 λεπτά.
Χωρίς ανάσα. Δεν πήραμε γιατί δεν μας άφησαν. Αλλά το αποτέλεσμα ήταν τόσο όμορφο. Ο πολυσυλλεκτικός Λεωνίδας Παπαδόπουλος έχει κάνει ΚΑΙ τη φρέσκια μετάφραση. Το έργο ρέει. Είναι γρήγορο, οι διάλογοι ζωντανοί.

Κι οι ατμόσφαιρες. Σπάνιες. Και η χημεία μεταξύ των δυο πρωταγωνιστών σφιχτοδεμένη στο κείμενο από το πρώτο δευτερόλεπτο. Με αγγίγματα, βλέμματα, κινήσεις των χεριών, γλώσσα του σώματος, όλα απόρροια της εσωτερικευμένης σκηνοθεσίας. Με γκάμες φωνής ανάλογα με τη δραματικότητα ή την ελαφράδα, σε οκτάβες να ανεβοκατεβάζουν την αδρεναλίνη μας όσο χρειάζεται για την πρόσληψη της ουσίας του έργου.

Αυτού του έργου που θα μπορούσε ο Stephen Sachs, πληκτικά, και αποστειρωμένα τεχνικά, να είχε αναπτύξει το θέμα του απλά σε ένα δοκίμιο περί Τέχνης. Γιατί είναι και τέτοιο, το θεατρικό έργο που παρακολουθήσαμε. Αλλά θα έβγαινε στείρο, αναληθές. Δεν θα έπειθε και κυρίως δεν θα κέντριζε πολλούς παρά μονάχα τους επαϊοντες. Τις αυθεντίες.

Η αυθεντία στην Τέχνη, τι είναι άραγε; Πώς κατακτιέται; Η Τέχνη είναι για τους πολλούς, αυτούς που δεν έχουν ειδικές γνώσεις; Ναι, απαντάει ο Sachs, γιατί η Τέχνη νιώθεται, μπαίνει στο σώμα σου και μπαίνεις εσύ, ο καλλιτέχνης, στο σώμα του έργου. Γίνεσαι το αίμα του. Το δακτυλικό του αποτύπωμα. Ο καλλιτέχνης δίνει τη σφραγίδα του εαυτού του. Αυτή είναι η αλήθεια του.

Δεν είναι οι εκτιμητές, οι κριτικοί, οι γκαλερί και τα μουσεία. Είναι η Αρετή. Στον κάθε άνθρωπο, γνώστη ή όχι, φιλότεχνο ή μη, ενυπάρχει η τέχνη, όπως μπορεί μόνο εκείνη να κεντρίσει μια μπαργούμαν και να την κάνει να κλάψει ή να καταλάβει ένα έργο τέχνης με την ίδια προσληπτική ικανότητα με αυτή ενός εκτιμητή με πολυετή εμπειρία. Η Αρετή, ύψιστο αγαθό στον άνθρωπο, δεν διδάσκεται.

Οι δυο χαρακτήρες, με τα δικά τους αδιέξοδα ο καθένας, πλέκουν ένα γαϊτανάκι. Οι προσωπικές τους ιστορίες περιστρέφονται στο νήμα της πλοκής γοργά, πάντως αδιόρατα. Ο εκτιμητής Λάιονελ,από στυγνός επαγγελματίας που παρουσιάζεται αρχικά, ξετυλίγει τον προσωπικό θησαυρό της ψυχής ενός καλλιτέχνη, ενός εραστή της τέχνης. Η απολυμένη, σχεδόν άστεγη stalker μπαργούμαν, Μωντ, αποδεικνύεται φάρος ηθικής παρόλη την περιθωριακή ζωή της, μια μάνα άξια και ένας ακέραιος άνθρωπος. Τα προσωπικά τους τραύματα θα αποκαλυφθούν για λίγο, θα ξεδιπλωθούν αύτανδρα μπροστά μας.

Σε πέντε όλα κι όλα τετραγωνικά σχεδόν της σκηνής, στο φιλόξενο και απολύτως προσβάσιμο σε όλους χώρο του Vault Theatre Plus μας ανοίγεται ένας ολόκληρος κόσμος, ένα σύμπαν Τέχνης και ζωής, άρρηκτα συνδεδεμένο. Η καλλιτεχνική δημιουργία και η αυθεντία, η αλήθεια και η αληθοφάνεια, η ικανότητα και το απλό χάρισμα. Αυτό που δεν έχει να κάνει με σπουδές, ή με μόρφωση. Είναι θέμα εσωτερικής παιδείας.

Είναι ικανό να σε κάνει να απαρνηθείς τα χρήματα για να παράξεις ένα έργο τέχνης. ΄Οπως ο Πόλλοκ έκανε στους πίνακές του. ΄Η όπως ο σκηνοθέτης Λεωνίδας Παπαδόπουλος, που οδήγησε τους δυο εξαιρετικούς ηθοποιούς του να βγάλουν τέτοια αποστάγματα καλλιτεχνικής δεξιότητας που να μην είναι εκείνοι. Να είναι οι ρόλοι, οι χαρακτήρες. Και να είναι αληθινοί. Η αλήθεια είναι το ΄Εργο Τέχνης. Το Αριστούργημα.

Πώς αλλιώς κρατιούνται οι θεατές ζεστοί και ενθουσιώδεις 90 λεπτά; Χωρίς διάλειμμα; Μέχρι το τελικό χειροκρότημα και τις τρεις αυλαίες του; Μα με την ικανότητα να περάσουν την αλήθεια στο κοινό. Μια αλήθεια που δεν έχει να κάνει ούτε με εμπορικές αξίες ούτε με καλλιτεχνικούς κύκλους ούτε με κίβδηλες ιστορίες καταξίωσης. ΄Εχει να κάνει με τσαλάκωμα εαυτού. Με βαθύ εσωτερικό ταξίδι. Με συναπάντημα με τα πιο κρυφά κομμάτια αυτομαστιγώματος και ενοχής.

Τι εννοώ με όλα αυτά; ΄Οτι ο σκηνοθέτης μπορεί να είναι περήφανος με το παρατεταμένο χειροκρότημα. Γιατί δεν πρόδωσε την αλήθεια που τον οδηγούσε στην ιχνηλάτηση της παράστασης. Γιατί δεν μεταχειρίστηκε φτηνές συνταγές και τρικ για να κρατήσει το ενδιαφέρον. Γιατί ταυτίστηκε με την ουσία του μύθου του έργου και για μια ακόμη φορά, υπηρέτησε την Τέχνη. Με υψηλό αίσθημα Αλήθειας. Με Αρετή.

Το αποτέλεσμα τον δικαιώνει πλήρως, και είναι απολύτως απτό και αυθεντικό. ΄Οχι ντεμέκ. ΄Οχι φτιαχτό για να αρέσει. Απολύτως αληθινό. ΄Οπως τα φύλλα έξω απ΄το τροχόσπιτο της Μωντ, που για τις ανάγκες του σκηνικού ήρθαν μαζεμένα ένα-ένα απ΄το Χορτιάτη. ΄Οπως τα διαμάντια στην ομίχλη, που τα είδαμε να ξεχωρίζουν και να αναδύονται χάρη στη σκηνοθετική του αρτιότητα.

Οι λέξεις κεντιούνται στα στόματα των πρωταγωνιστών και τα συναισθήματα πάλλονται ως το τελικό δάκρυ. Το σκηνικό γεμάτο χρώματα με τον πίνακα προεξάρχοντα και τους τοίχους μαύρους. ΄Ιδια όπως η αντίληψη στη ζωγραφική πως το λευκό είναι η απουσία των χρωμάτων και το μαύρο, κλείνει μέσα του όλα τα χρώματα. Γι΄αυτό κι όπως μαθαίνουμε ο Πόλλοκ στο τέλος της ζωής του ζωγράφιζε μόνο με μαύρο χρώμα. Τα πάντα είναι θέμα οπτικής. Επίπεδης ή βαθύτερης αντίληψης.

Οι μουσικές, τα μουσικά τοπία της Λιάνας Τζερεφού και τα δυο διάσημα τραγούδια της παράστασης ντύνουν όμορφα την πλοκή και σηματοδοτούν την ατμόσφαιρα της εποχής και τη στόφα των ηρώων.

Κέρδισα πολλά κι έφυγα πλούσια απ΄την παράσταση. Μπορεί να μην έμαθα αν ήταν αυθεντικός ο πίνακας, αλλά σιγουρεύτηκα για την ομορφιά της ζωής όταν αυτή κυλάει μέσα στην αυθεντικότητα. Στην ακεραιότητα. Και είμαι σίγουρη γι΄αυτό.

Το πιστεύω τόσο δυνατά όσο η Μωντ. Aπό το Μπέικερσφιλντ ως την Αθήνα. Και είμαι βεβαία για την αλήθεια της όσο αληθινό είναι ένα απ΄τα φύλλα που πήρα μαζί μου φεύγοντας.


Μην το χάσετε.






Σημάδια στην Ομίχλη
Σκηνοθεσία: Λεωνίδας Παπαδόπουλος


Vault Theatre Plus
Μελενίκου 26

Παραστάσεις:

΄Εως την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου,

Σάββατο στις 21:15 και 
Κυριακή στις 18:30


Εισητήρια εδώ:





O Λεωνίδας Παπαδόπουλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Σύγχρονου Θεάτρου Αθήνας Γιώργου Κιμούλη. Αριστούχος απόφοιτος του προπτυχιακού και μεταπτυχιακού προγράμματος του τμήματος Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διδάκτωρ του τμήματος Κλασικών Σπουδών του Kingʼs College University of London. Αντικείμενο της έρευνας, η οποία πραγματοποιήθηκε με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση και του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, τα “Ταξίδια στη Θάλασσα στην Αρχαία Ελληνική Τραγωδία” και υπεύθυνη καθηγήτρια την Edith Hall. Συνεργάστηκε, μεταξύ άλλων, ως ηθοποιός, με το Εθνικό Θέατρο, το ΚΘΒΕ, τα ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας και Κοζάνης. Συνεργάστηκε με τους σκηνοθέτες: Ρ. Στούρουα, Ν. Μιλιβόγιεβιτς, Σ. Ουνκόβσκι, Μ. Κακογιάννη, Κ. Καζάκο, Ν. Νικολάου, Π. Μιχαηλίδη, Ν. Κοντούρη.
 Έχει αναλάβει τη δραματουργική επεξεργασία σε παραστάσεις αρχαίου δράματος (Αγαμέμνων, Beton 7, Σκηνοθεσία Πέρης Μιχαηλίδης, 2012 – Αγαμέμνων, ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης, Σκηνοθεσία Νικαίτη Κοντούρη, 2013 - Πέρσες, ΚΘΒΕ, Σκηνοθεσία Νικαίτη Κοντούρη, 2014). Παράλληλα ασχολείται με τη μετάφραση και τη διασκευή διηγημάτων για το θέατρο.

Από το 2008 μέχρι το 2017 ήταν μέλος της ελληνικής ερευνητικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Δικτύου Έρευνας και Τεκμηρίωσης των Παραστάσεων του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ομάδας Γέφυρα με την οποία έχει σκηνοθετήσει τις παραστάσεις: Άθαφτοι Νεκροί, βασισμένη στο θεατρικό έργο του Irwin Shaw Θάψτε τους νεκρούς, Μικρασία, μια παράσταση μνήμης στις αλησμόνητες πατρίδες (σε συμπαραγωγή με το ΚΘΒΕ), το Χορεύοντας στην Ομίχλη της Amanda Wittington και τον Μικρό Έγιολφ του Henrik Ibsen. Σκηνοθέτησε επίσης το Τέλος του παιχνιδιού του Samuel Becket στο Θέατρο Τζένη Καρέζη με τον Κώστα Καζάκο, το Κοντραμπάσο του Patrick Suskind στο Ιλίσια-Βολανάκης, το κουβανέζικο έργο La Cocinera του Eduado Machado, τον μονόλογο Σοφία του Ignacio Garcia May στην Οικία Κατακουζηνού και σε επιλεγμένους χώρους σε όλην την Ελλάδα. Και το έργο της Γλυκερίας Μπασδέκη Donna Abbandonata ή πολύ με στεναχωρήσατε κύριε Γιώργο μου.

Την περίοδο 2019-2020 σκηνοθετεί Τo Κτίριο της Πένυς Φυλακτάκη  και τα Σημάδια στην Ομίχλη του Stephen Sachs.

Δίδαξε Ιστορία Θεάτρου στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου και Ανάλυση Παράστασης στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Την περίοδο 2016-2018 συμμετείχε ως δραματολόγος στο Project Ιστορίας «Συνέβη στην Ελλάδα» που πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Νίκου Χατζόπουλου. Συνεργάζεται επίσης ως θεατρολόγος με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά στο Φεστιβάλ Νεοελληνικού Έργου με τίτλο «Η δυναμική του ελληνικού λόγου στο θέατρο» (2017-2020) ενώ παράλληλα συμμετέχει στην τριμελή ερευνητική ομάδα με θέμα «Το φιλμ νουάρ στην Ελλάδα» με ακαδημαϊκή υπεύθυνη την αναπληρώτρια καθηγήτρια Εύα Στεφανή (2019-2020).

Από το 2018 διδάσκει ως εντεταλμένος διδάσκων το μάθημα της Σκηνοθεσίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.










Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου