Τρίτη 22 Ιανουαρίου 2019

Οι ποιητές μας τραγουδούν ''Αυτός ο κόσμος, ο μικρός, ο Μέγας!'' - Μανώλης Μητσιάς & Καρυοφυλλιά Καραμπέτη | Νινέτα Πλυτά



Για πολλούς, η ποίηση είναι δυσνόητη και γι’ αυτό την αποφεύγουν. Για άλλους  η ποίηση, ως μία μορφή τέχνης, παίρνει το σχήμα που της δίνεις.

Διαβάζοντας ένα ποίημα, μπορεί να αναρωτηθούμε: ‘’τι θέλει να πει ο ποιητής;’’ Παρατήρησα όμως ότι, αν το ίδιο αυτό ποίημα, το ακούσουμε με τη μορφή τραγουδιού, αμέσως αποκτά ένα νόημα, όποιο κι αν είναι αυτό. Έτσι, η μελοποιημένη ποίηση φαίνεται πιο προσιτή. Ίσως αυτό προκύπτει απ’ το γεγονός ότι κάποιος άλλος έχει κάνει μια προεργασία για μας. Κατά τη γνώμη μου, η πρώτη ερμηνευτική προσπάθεια (με την έννοια της κατανόησης και στη συνέχεια της απόδοσης) είναι αυτή του συνθέτη αφού εκείνος δίνει το πρώτο χρώμα στο ποίημα και κατευθύνει, ως ένα βαθμό, τα συναισθήματά μας.

Ανήκοντας, λοιπόν, στην κατηγορία εκείνων που θεωρούν ότι η ποίηση προορίζεται για πιο ανοικτά μυαλά, στράφηκα στη μελοποιημένη ποίηση. Πρώτη φορά άκουσα ποιήματα σε μορφή τραγουδιών στο αφιέρωμα με τίτλο <<Ο Γκάτσος που αγάπησα>> απ’ το Μανώλη Μητσιά και την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη (θέατρο Απόλλων, Σύρος, 14.08.17). Ακολούθησε το αφιέρωμα στο Μάνο Ελευθερίου απ’ τη Ρίτα Αντωνοπούλου και τον Μανώλη Ανδρουλιδάκη (θέατρο Απόλλων, Σύρος,  4.09.17). Τρίτη και πιο ευρείας ποιητικής εμβέλειας, η προχθεσινή εκδήλωση (19.01.19) στο Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσό, τελευταία από μια σειρά παραστάσεων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Έχοντας ήδη ακούσει το δίδυμο Μητσιάς-Καραμπέτη και βλέποντας το πολλά υποσχόμενο μουσικό πρόγραμμα, δε δυσκολεύτηκα ιδιαίτερα να κλείσω εισιτήριο.

Ως τίτλος για την εκδήλωση επιλέχθηκε ένας απ’ τους πιο γνωστούς στίχους του Ελύτη: ‘’Αυτός ο κόσμος, ο μικρός, ο Μέγας!’’. Μ’ ένα ωραίο μπλε χρώμα για φόντο, απ' τα αγαπημένα του Ελύτη, και πλούσιο σε μεγάλους ποιητές ρεπερτόριο, η βραδιά προμηνυόταν ενδιαφέρουσα. Όπως και ήταν! Το πιο συγκινητικό όμως απ’ όλα ήταν όταν η κατάμεστη, κυρίως από ηλικιωμένους, αίθουσα τραγουδούσε μαζί με τους ερμηνευτές (τις περισσότερες φορές τραγούδια άγνωστα σ’ εμένα). Σε κάποια τραγούδησα κι εγώ μαζί τους, χωρίς να γνωρίζω (πριν δω το πρόγραμμα) ότι τα τραγούδια προέρχονταν από ποιήματα και μάλιστα γνωστών ποιητών. Και έτσι, αποδείχθηκε ότι δεν είναι απαραίτητο να έχεις διαβάσει ποίηση (ή να την ‘’καταλαβαίνεις’’) για να γνωρίζεις την ποιητική παράδοση  (και να την τραγουδάς).

Ακούστηκαν τα παρακάτω τραγούδια:

Α’ ΜΕΡΟΣ

     1.    ΚΙ ΑΝ Ο ΑΓΕΡΑΣ ΦΥΣΑ (Γ.ΣΕΦΕΡΗΣ – Δ.ΜΟΥΤΣΗΣ)
     2.    ΚΑΙ ΝΑ ΑΔΕΡΦΕ ΜΟΥ (Γ.ΡΙΤΣΟΣ – ΧΡ. ΛΕΟΝΤΗΣ)
     3.    ΚΕΛΟΜΑΙ ΣΕ ΓΟΓΓΥΛΑ (ΣΑΠΦΩ – Μ.ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ)
     4.    ΟΙ ΜΟΙΡΑΙΟΙ (Κ.ΒΑΡΝΑΛΗΣ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
     5.    ΕΡΩΤΙΚΟ (ΓΥΡΕΥΩ ΠΑΝΤΑ ΤΟ ΦΙΛΙ) (Ν.ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ – Ν.ΞΥΔΑΚΗΣ)
     6.    ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΙΝΕΣ ΣΠΗΛΙΕΣ (Γ.ΣΕΦΕΡΗΣ – Μ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
     7.    ΚΡΑΤΗΣΑ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ (Γ.ΣΕΦΕΡΗΣ – Μ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
     8.    ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΠΑΛΙΟΥ ΚΑΙΡΟΥ (Ν.ΓΚΑΤΣΟΣ – Α.ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ) 
     9.    Ο ΓΙΑΝΝΗΣ Ο ΦΟΝΙΑΣ (Ν.ΓΚΑΤΣΟΣ - Μ.ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ)
   10.    ΑΝΟΙΓΩ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΜΟΥ (ΟΔ. ΕΛΥΤΗΣ - Μ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)  
   11.     Ο ΚΗΠΟΣ ΕΜΠΑΙΝΕ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ (ΟΔ. ΕΛΥΤΗΣ - Μ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)  
   12.    ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ (ΟΔ. ΕΛΥΤΗΣ – Δ.ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ)
   13.    ΤΡΑΒΗΞΑΝΕ ΨΗΛΑ (Γ.ΡΙΤΣΟΣ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
   14.    ΔΕΝΤΡΟ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ (Γ.ΡΙΤΣΟΣ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
   15.    Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ (Ν.ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ – Θ.ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ)
   16.    ΙΔΑΝΙΚΟΣ ΚΙ ΑΝΑΞΙΟΣ ΕΡΑΣΤΗΣ (Ν.ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ – Γ.ΣΠΑΝΟΣ)
   17.    ΤΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ (Ι.ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ – ΣΤ.ΞΑΡΧΑΚΟΣ)


Β’ ΜΕΡΟΣ

   1.       ΟΙ ΣΤΙΧΟΙ ΑΥΤΟΙ (Μ.ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
   2.       ΒΡΑΔΙΑΖΕΙ (Δ.ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
   3.       ΝΑ ΜΕ ΘΥΜΑΣΑΙ ΚΑΙ ΝΑ Μ’ ΑΓΑΠΑΣ (Β.ΓΚΟΥΦΑΣ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
   4.       ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΣΟΥ ΣΕΒΑΣΤΗΚΑ (Μ.ΚΑΤΣΑΡΟΣ – Γ.ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ)
   5.       ΑΣΤΕΡΙ ΜΟΥ, ΦΕΓΓΑΡΙ ΜΟΥ (ΓΙΑΝΝΗΣ + ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
   6.       ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ (Τ.ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
   7.       ΠΟΙΟΣ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ (Μ.ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
   8.       ΚΑΠΟΤΕ ΘΑ ‘ΡΘΟΥΝ ΝΑ ΣΟΥ ΠΟΥΝ (Λ.ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)
   9.       ΕΡΩΤΙΚΟ (ΜΕ ΜΙΑ ΠΙΡΟΓΑ) (ΑΛ. ΑΛΚΑΙΟΣ – Θ.ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ)
  10.     Ο ΗΘΟΠΟΙΟΣ (Μ.ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ)
  11.     ΔΡΟΜΟΙ ΠΑΛΙΟΙ (Μ.ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ)


Πριν κλείσει η βραδιά ακούστηκαν επιπλέον ο Τσάμικος του Γκάτσου και άλλα δύο τραγούδια, εκ των οποίων ένα ήταν του Β.Τσιτσάνη καθώς την προηγούμενη μέρα (18.01) συμπληρώνονταν 35 χρόνια απ’ το θάνατό του.

Περισσότερες πληροφορίες για την εκδήλωση: https://www.culturenow.gr/aytos-o-kosmos-o-mikros-o-megas-karyofyllia-karampeti-kai-manolis-mitsias-ston-parnasso/

Μερικά αποσπάσματα:


ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ (ΟΔ.ΕΛΥΤΗΣ - Δ.ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ)


ΤΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ (Ι.ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ – ΣΤ.ΞΑΡΧΑΚΟΣ)
(Σ' αυτό το τραγούδι η Καραμπέτη καταχειροκροτήθηκε. Η ερμηνεία της μου θύμισε εκείνη ενός θρήνου σε αρχαία ελληνική τραγωδία, όπου την είχα δει κάποτε.)


                                                                                         

      ΠΟΙΟΣ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ (Μ.ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ – Μ.ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ) 
(Δε θα μπορούσα να αφήσω απ' έξω το Συριανό Μάνο Ελεθερίου, που προσέφερε τόσα στο νησί μου και στον ελληνικό μουσικό και λογοτεχνικό κόσμο.)







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου