Επιμέλεια συνέντευξης: Νικολένα Καλαϊτζάκη
Πότε και πώς προέκυψε η ενασχόληση σας με την Τέχνη, και πόσο νόημα δίνει στη ζωή σας ως σήμερα;
Από πολύ μικρή ηλικία όταν δεν ήμουν πολύ καλά έβρισκα καταφύγιο στην τέχνη, όταν ήμουν αρκετά μοναχική κατέφευγα εκεί μαζί με όλα τα συναισθήματα που υπήρχαν μέσα μου. Και τα εξωτερίκευα είτε με τον γραπτό λόγο είτε ζωγραφίζοντας. Ακόμα και σήμερα κάπως έτσι είναι τα πράγματα, κάποιες φορές μπορεί και να εκραγώ αν δεν καταφύγω εκεί.
Ποια είναι η βασική θεματολογική κατεύθυνση των έργων σας, σε ποιο ρεύμα τα κατατάσσετε, και πόση αξία δίνετε στην τεχνική τους απόδοση;
Τα θέματα είναι κυρίως υπαρξιακά και σχετίζονται πολλές φορές με αυτά που βιώνω. Υπάρχει μία διαρκής αναζήτηση μέσα μου που δυσκολεύομαι να την εκφράσω με λόγια. Επίσης εξωτερικεύω πολλές φορές αυτά που βιώνω, με γρίφους όμως, δυσκολεύομαι να μιλήσω για ό,τι με βασανίζει. Χαίρομαι έστω κι αν ελάχιστοι άνθρωποι μπορέσουν να νιώσουν. Εκτός όμως από αυτά δουλεύω τελευταία, πορτραίτα ανθρώπων που με εμπνέουν, κυρίως μουσικών, με μία τεχνική που με ευχαριστεί πολύ. Είναι μία εξέλιξη της χαρακτικής σε ξύλο που έκανα τα προηγούμενα χρόνια. Δε νομίζω ότι θα κατέτασσα τα έργα μου σε κάποιο ρεύμα, αντλώ στοιχεία από διάφορα κινήματα και τα εντάσσω με τον δικό μου τρόπο σε ό,τι φτιάχνω.
Μέσα από την Τέχνη σας επιθυμείτε να περάσετε "μηνύματα", σκέψεις και συναισθήματα στον θεατή ή απλώς μεταφέρετε στον καμβά την "αλήθεια" και την αισθητική σας, αποτυπώνοντας τα όσα σας εμπνέουν, σας απασχολούν και σας εκφράζουν;
Μα η αλήθεια και η αισθητική μου σχετίζονται άμεσα με ό,τι συμβαίνει. Οπότε σίγουρα εμπεριέχεται στην τέχνη μου ό,τι θα ήταν ιδανικό για εμένα καθώς και ό,τι με προβληματίζει. Κάπως μάλλον το υπονοώ εμμέσως.
Ποια είναι, κατά την κρίση σας, τα βασικά χαρακτηριστικά / "ποιότητες", που καθιστούν το έργο ενός εικαστικού καλλιτέχνη ξεχωριστό και τον περνούν στην αιωνιότητα;
Να κάνει (ο καθένας) αυτό που νιώθει, αυτό που έχει μέσα του, αυτό που έχει ανάγκη να εξωτερικεύσει γιατί δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά.
Πόσο σημαντικό είναι για εσάς να αναγνωρίζεται θετικά το έργο σας; Σας δίνει χαρά η ευρεία αποδοχή του; Είναι αυτό το ζητούμενο για τον κάθε σύγχρονο εικαστικό δημιουργό• η κινητήριος δύναμη για να συνεχίζει;
Δεν ξέρω, προβληματίζομαι. Πολλές φορές η αρνητική κριτική μπορεί να είναι τροφή για σκέψη. Δεν γίνεται να αρέσουν όλα σε όλους. Δεν γίνεται να αγγίζουν τα πάντα τους πάντες. Είμαστε διαφορετικοί και το φυσιολογικό είναι να μην υπάρχει ευρεία αποδοχή από τους πάντες. Η τέχνη για εμένα είναι σημαντικό να προβληματίζει όχι μόνο να αρέσει. Και σίγουρα αν συμβαίνουν και τα δύο μια μικρή ευτυχία γεννιέται στον καλλιτέχνη. Στην δική μου περίπτωση κρατάει για λίγο, την βάζω στην άκρη και συνεχίζω. Αυτή η στιγμή ευτυχίας όμως είναι σημαντική, το να αγγίξει έστω και ελάχιστους ανθρώπους η τέχνη σου, για εμένα τουλάχιστον είναι σημαντικό.
Υπάρχει "καλή" και "κακή" Τέχνη, και αντίστοιχα "καλός" και "κακός" εικαστικός; Η αξιολόγηση της Τέχνης και των εκπροσώπων της και η ταξινόμηση της σε "ποιοτικούς" και "μη" είναι, τελικά, "αντικειμενική" ή "υποκειμενική" υπόθεση που αφορά περισσότερο τα άτομα που εμπλέκονται σε αυτήν (καλλιτέχνες, γκαλερίστες, επιμελητές) παρά το φιλότεχνο κοινό;
Καλή και κακή τέχνη. Στέκομαι εδώ. Καλύτερα θα έλεγα αν κάποιος είναι αληθινός η όχι. Αν κάποιος κάνει κάτι από φιλοδοξία και μόνο ή γιατί η τέχνη για εκείνον είναι διέξοδος και λύτρωση. Αξιολόγηση της τέχνης και των εκπροσώπων της μπορεί να γίνει κατ εμέ, από οποιονδήποτε έρθει σε επαφή με το έργο. Κάθε άποψη, κατά την γνώμη μου, αν και υποκειμενική, είναι σημαντική, καθώς η τέχνη νομίζω απευθύνεται σε όλους. Ωστόσο όποιος βρίσκεται μέσα στον χώρο, ίσως να έχει πιο αντικειμενικά κριτήρια αν αυτά δεν διακατέχονται από κανενός είδους προκατάληψη.
Ποιος θα μπορούσε να είναι ο δικός σας ορισμός για την Τέχνη;
Πριν λίγο ανέφερα δυο λέξεις. Διέξοδος και λύτρωση. Θα μπορούσα να προσθέσω πάρα πολλά, δεν ξέρω μπορεί να υπάρξει ζωή χωρίς τέχνη;
Τι σημαίνει για εσάς το ατελιέ σας; Η έμπνευση συνηθίζει να σας χτυπάει την πόρτα με το φως του ήλιου, ή με το γλυκό σκοτάδι των αστεριών;
Πάντα το βράδυ προς ξημέρωμα και συνήθως ενώ πρέπει να ξυπνήσω σε ελάχιστες ώρες. Εκεί μου έχουν εμφανιστεί μπροστά μου κόσμοι ολόκληροι. Εννοείται ότι όταν ξεκινήσω να δουλεύω τις ιδέες μου, μπορώ να το κάνω καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας. Αλλά η ιδέα και η έμπνευση για κάτι γεννιέται κατά κύριο λόγο όταν όλα ησυχάζουν. Είμαι και βραδινός τύπος έτσι κι αλλιώς από πάντα. Ο χώρος μέσα στον οποίο δουλεύω μου είναι απαραίτητος έως αναγκαίος.
Ποιους εικαστικούς, διαχρονικούς ή και σύγχρονους, Έλληνες και ξένους, θαυμάζετε για το έργο τους;
Δεν θα πω έναν προς έναν. Είναι πάρα πολλοί, τόσο εικαστικοί, όσο μουσικοί, ποιητές και λογοτέχνες. Αντλώ έμπνευση από όλους. Και για εμένα είναι αλληλένδετες και οι τρεις αυτές μορφές τέχνης και πολύ σημαντική η επιρροή που μου έχει ασκηθεί ανά διαστήματα και από τις τρεις. Εντάξει, θα αναφέρω μόνο ελάχιστους. Van Gogh, Frida Kahlo, Kandinsky, William Kentridge.
Σε μία μετάβαση στην σφαίρα της φαντασίας και του άπιαστου χωροχρόνου, σε ποια χώρα και σε ποια εποχή θα θέλατε να ζείτε - ως εικαστικός καλλιτέχνης πάλι - και με ποιους διάσημους καλλιτέχνες θα θέλατε να κάνετε "παρέα";
Δύσκολη ερώτηση. Κοντεύω να πάθω σύγχυση. Καθόλου δεν ξέρω με ποιον θα ήθελα να κάνω παρέα. Αγαπώ πολλούς καλλιτέχνες. Αλλά είμαι από την φύση μου ντροπαλή και μοναχική, πώς θα μιλούσα μαζί τους; Αλλά πάλι νομίζω ότι δεν είμαι πάντα, έχω μιλήσει μάλλον με κάποιους από αυτούς την ώρα που με πιάνει φλυαρία καθώς φτιάχνω κάτι. Επίσης έχω δει όνειρα ότι ζω σε άλλη εποχή, σε άλλη χώρα και είμαι ζωγράφος. Έχουν περάσει χρόνια κι ακόμα τα θυμάμαι με λεπτομέρεια, λες και τα έχω ζήσει πραγματικά. Η μία χώρα ήταν η Ιταλία. Νομίζω πάντως ότι αν κάποιος έχει κάτι να πει, θα το κάνει όπου κι αν είναι.
Πέρα από την Τέχνη, ποια άλλα "ιδανικά" σας δίνουν ζωή, χαρά και νόημα;
Θα πω τα προφανή, αγάπη, ελευθερία, αλληλεγγύη, δικαιοσύνη και λίγο ξεγνοιασιά, το τελευταίο βγήκε αυθόρμητα κι ας μην κολλάει εδώ.
Πώς σας αρέσει να απολαμβάνετε τον ελεύθερο χρόνο σας;
Ζωγραφίζοντας, ταξιδεύοντας, ακούγοντας και παίζοντας μουσική και όλα αυτά μαζί με ανθρώπους που αγαπώ.
Βιογραφικό:
Η Γιώτα Μπούζα γεννήθηκε στην Αθήνα.Το 2009 αποφοίτησε από την Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και το 2017 από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Το 2016 πραγματοποίησε το πρόγραμμα Erasmus στην αντίστοιχη Καλών Τεχνών της Βαρκελώνης. Ασχολείται με την ζωγραφική, τη χαρακτική, την σκηνογραφία, την φωτογραφία, τα πολυμέσα και το stop motion animation. Το 2017 δημιούργησε ένα μικρού μήκους stop motion animation με τίτλο: «Ανάβαση». Ενσωματώνει ακόμη την μουσική και τον λόγο στην εικαστική της δουλειά. Έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμες εικαστικές εκθέσεις. Ενδεικτικά: έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα της Διεθνούς Αμνηστίας (2013), έκθεση για την Μεσόγειο στην Τεχνόπολη Αθηνών (2015), διαδικτυακή έκθεση για τον Αλμπέρ Καμύ στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας (2021), διεθνές Φεστιβάλ Σύγχρονης Τέχνης Trento Art Festival με εκπρόσωπο της ελληνικής ομάδας την Νικολένα Καλαϊτζάκη (2021), διατομική εικαστική έκθεση Surrealism στην γκαλερί ArtNumber23 Athens (2022).
***
*Η Νικολένα Καλαϊτζάκη είναι Ιστορικός της Τέχνης, Επιμελήτρια Εκθέσεων, ΜΑ Δημοσιογράφος και μέλος της AICA Ελλάδος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου